Angststoornis
Speelt angst een grote rol in je leven? Je bent niet alleen – 4 op de 10 Nederlanders ervaren angstgevoelens en 15% krijgt te maken met een angststoornis. Gelukkig is angst goed te behandelen: de helft van de mensen herstelt binnen 7,5 maanden met de juiste zorg. Wil jij de regie terug? Onze psychologen helpen je graag. Neem vandaag nog contact met ons op.
Snel de juiste hulp
- In ±15 minuten persoonlijk advies.
- Aandacht voor jouw verhaal.
- Gekoppeld aan een psycholoog die past.

Wat is angst?
Het is heel normaal om je af en toe bang te voelen. Gelukkig maar, want angst helpt je alert te blijven bij gevaar. Angst is een natuurlijke reactie op stress. Sterker nog, stress en angst gaan vaak samen – je lichaam reageert op beide op dezelfde manier. Je hart gaat sneller kloppen, je ademhaling versnelt, je bloeddruk stijgt en je hersenen krijgen meer zuurstof. Tegelijkertijd maken je bijnieren de stresshormonen adrenaline en cortisol aan. Dit is je zenuwstelsel dat reageert op spanning. Zodra het gevaar is geweken, komt je lichaam vanzelf weer tot rust.
Wat is een angststoornis?
Als je dagelijks last hebt van angst en de klachten aanhouden, kan angst ongezond worden. Bij een angststoornis voel je je bang, zelfs als er geen echt gevaar dreigt. Soms is er geen duidelijke reden. Een kleine, onschuldige angst kan uitgroeien tot een angststoornis die je hele leven overneemt en bepaalt. Hierdoor ga je bepaalde situaties vermijden, maar dat maakt de angst juist erger in plaats van dat hij verdwijnt. Sommige mensen durven bijvoorbeeld niet meer naar een feestje of een druk winkelcentrum te gaan.
Symptomen angststoornis
Er zijn verschillende soorten angststoornissen, iedere met zijn eigen kenmerken. De klachten die je ervaart, hangen af van het type angststoornis. Toch hebben veel angststoornissen een aantal symptomen gemeen, zoals:
- hoofdpijn
- buikpijn
- slaapproblemen
- angstige gedachten
- geen zin in eten
- piekeren
- bezorgdheid
- nervositeit en zenuwen
- spanning en onrust
- concentratieproblemen
- prikkelbaarheid
Symptomen angstaanval
Je kan een angstaanval herkennen aan de volgende symptomen:
- snelle hartslag
- zweten
- beven
- ademnood
- tintelingen
- gevoelloosheid
- angstgevoelens
- gevoelens van dreiging
- angst om controle te verliezen
- dissociatie (het gevoel dat alles onwerkelijk is of dat je losstaat van je eigen lichaam).
Paniekaanvallen
Bij een angststoornis kan je last hebben van paniekaanvallen. Tijdens een aanval maakt je lichaam het stresshormoon cortisol aan, wat klachten kan veroorzaken zoals: hartkloppingen, pijn op de borst, benauwdheid, misselijkheid, hyperventilatie, duizeligheid, trillen, tintelingen in armen en benen, een doof gevoel en overmatig zweten. Het kan voelen alsof je flauwvalt, gek wordt, doodgaat of de controle verliest. Dit kan een enge ervaring zijn, maar het kan geen kwaad en de klachten gaan vanzelf weer over.
Wat is het verschil tussen een angstaanval en een paniekaanval?
Een angstaanval en een paniekaanval lijken op elkaar, maar er zijn duidelijke verschillen. Bij een paniekaanval komt de angst plotseling en heel heftig op, vaak met lichamelijke symptomen zoals zweten en beven. De aanval kan onverwachts ontstaan of worden uitgelokt door situaties zoals drukte of sociale interacties. Paniekaanvallen duren meestal enkele minuten tot een uur en kunnen erg beangstigend zijn.
Bij een angstaanval bouwt de angst geleidelijk op en is deze minder intens dan bij een paniekaanval. Kenmerkend voor angstaanvallen zijn de aanhoudende zorgen en de lichamelijke klachten die daarbij horen.

Angst zelftest: hoeveel angst ervaar jij?
Krijg inzicht in je klachten en bijpassend advies.
Soorten angststoornissen
Er zijn verschillende soorten angststoornissen. Dit kan gaan van bang zijn voor iets specifieks, zoals een fobie, tot dwangklachten die ontstaan vanuit angst. We leggen kort een paar stoornissen uit.
Gegeneraliseerde angststoornis
Als je last hebt van een gegeneraliseerde angststoornis kan je niet stoppen met je zorgen maken over dagelijkse zaken zoals school, werk, geld, relaties en je gezondheid. Je voelt een voortdurende spanning die je dagelijks leven beïnvloedt. Je hebt vaak last van piekergedachten die maar blijven doorgaan. Hierdoor sta je altijd op scherp en is het moeilijk om te ontspannen.
Dwangstoornis
Bij een dwangstoornis heb je last van dwanggedachten en dwanghandelingen. Je denkt steeds dat je een bepaalde handeling moet doen en kan aan niets anders denken. Soms blijven het alleen gedachten, maar soms moet je ze ook uitvoeren. De handeling helpt je om je angst en onrust even te verminderen, maar vaak wordt de spanning juist erger. Een voorbeeld van een dwangstoornis is smetvrees.
Sociale angststoornis
Bij een sociale angststoornis voel je angst in situaties met andere mensen. Je maakt je zorgen over hun reacties en kritiek. Sociale gelegenheden, zoals feestjes of telefoongesprekken maken je zenuwachtig. Ook spreken in en voor groepen, zoals een presentatie, kan je van je stuk brengen. Soms kan het leiden tot een paniekaanval. Het liefst vermijd je deze situaties.
Agorafobie (pleinvrees)
Als je agorafobie hebt, ben je bang voor een bepaalde omgeving, meestal zijn dat situaties buitenshuis. Bijvoorbeeld in de trein of een druk winkelcentrum. Je bent bang dat je niet kan ontsnappen of dat er geen hulp is als iets gebeurt. Daardoor vermijd je bepaalde plekken of dingen die je niet meer alleen durft te doen. Het kan ook zijn dat je nauwelijks je huis meer verlaat.
Fobieën
Een fobie is een grote angst voor een plek, situatie, dier of gevoel. De angst is vaak groter dan het werkelijke gevaar. Het is zo sterk dat je dingen gaat vermijden, wat je dagelijks leven kan verstoren. Fobieën kunnen in vijf groepen worden verdeeld: angst voor dieren, de natuur, voor verwondingen en specifieke fobieën. Sommige fobieën passen niet in een van deze groepen, zoals emetofobie.
Dat onbehaaglijke gevoel wanneer je opstijgt en alleen al de gedachte aan lange vluchten op een enorme hoogte:… Verder lezen
Iedereen wordt weleens geconfronteerd met ziekte. Je leest erover in het nieuws, of het overkomt jou of een… Verder lezen
Vermijd je bepaalde plekken? Durf je niet naar dat drukke winkelcentrum of breekt het zweet jou uit in… Verder lezen
Ben jij bang om verlaten te worden door degenen die er voor jou toe doen? Zelfs als er… Verder lezen
Bindingsangst kan heel ingrijpend zijn, bijvoorbeeld als het problemen veroorzaakt in relaties of zelfs een relatie in de… Verder lezen
Iedereen is wel eens angstig. In sommige situaties is het heel normaal om bang te zijn. Maar het… Verder lezen
Bij faalangst ben je bang om een fout te maken of iets niet goed te doen. Bijna iedereen… Verder lezen
Emetofobie, de angst voor overgeven, kan ervoor zorgen dat je bepaalde alledaagse situaties gaat vermijden. Durf je bijvoorbeeld… Verder lezen
Een sociale angststoornis, ook wel sociale fobie genoemd, kan een grote impact hebben op je leven. Waar anderen… Verder lezen
Als je een paniekaanval hebt, word je overvallen door intense angst en/of een extreem ongemakkelijk gevoel. Soms heeft… Verder lezen
Met klamme handen grijp je het stuur vast. Je hart bonkt in je keel en je lichaam trilt…. Verder lezen
Clowns zorgen voor de meeste mensen voor plezier en vermaak met hun grappen en ballonkunsten. Maar die vrolijkheid… Verder lezen
Er is geen trap en je staat in de lift. De deuren gaan langzaam dicht. Je kijkt onrustig… Verder lezen
Iedereen is wel eens bang, maar wat als die angst je leven begint te beheersen? Een fobie is… Verder lezen
Maak je geobsedeerd het huis schoon of was je tientallen keren per dag je handen? Als je smetvrees… Verder lezen
Oorzaak van een angststoornis
Het is vaak niet duidelijk waarom iemand een angststoornis ontwikkelt. Meestal ontstaat dit door een combinatie van verschillende factoren, zoals de genen die je erft, opvoeding, leefstijl en persoonlijke ervaringen.
Erfelijkheid
Als angststoornissen in je familie voorkomen, is de kans groter dat jij er ook last van krijgt. Erfelijke kwetsbaarheid kan ervoor zorgen dat je bepaalde situaties als stressvoller ervaart en sneller angst ontwikkelt na een ingrijpende gebeurtenis.
Opvoeding
Je jeugd speelt ook een rol. Een onveilige hechting kan leiden tot een belemmerde emotionele ontwikkeling, waardoor je je angstig en onveilig voelt in de omgeving waarin je opgroeit. Overbeschermende ouders proberen je te beschermen tegen ongemakken en risico’s, maar hierdoor leer je niet om met problemen om te gaan of jezelf te wapenen tegen risico’s. Ze geven vaak onbedoeld de boodschap mee dat de wereld gevaarlijk is.
Informatieverwerking en ervaringen
Hoe je situaties interpreteert heeft ook invloed. Als je informatie op een vertekende manier verwerkt, zie je sneller dreiging of gevaar. Ook als je dreigende situaties hebt meegemaakt, is de kans groter dat je angstiger wordt en een angststoornis ontwikkelt. Persoonlijke ervaringen zoals verlies of een verhuizing kunnen ook bijdragen aan angst, net als middelengebruik, zoals drugs, die angst en paniek kunnen veroorzaken.
Gevolgen van een angststoornis
De gevolgen van een angststoornis verschillen per persoon. Je kan bijvoorbeeld door een paniekstoornis niet meer naar buiten durven, of een piekerstoornis kan je s ’nachts wakker houden. Misschien vermijd je situaties die je spannend vindt. Het nadeel van dit gedrag is dat je niet leert dat hetgeen waar je bang voor bent, niet altijd uitkomt of niet zo erg is als verwacht. Je denkt dat je beschermingsgedrag werkt, omdat je angst niet uitkomt, maar dit maakt de angst op de lange termijn groter en moeilijker te overwinnen.
Wat doet te veel angst met je lichaam?
Als je vaak angstig bent, wordt je lichaam veel blootgesteld aan stresshormonen. Dit kan je bijnieren overbelasten en klachten veroorzaken, zoals buikpijn, hoofdpijn, slapeloosheid en prikkelbaarheid. Ook kan je je minder goed concentreren, wat invloed heeft op school of werk.
Daarnaast is aangetoond dat angststoornissen samenhangen met hartproblemen, vermoeidheid of luchtwegklachten. Ook heb je een meer kans om een verslaving te ontwikkelen. Omdat angstklachten grote gevolgen kunnen hebben, is het goed om er op tijd iets aan te doen.
Wat te doen bij angst?
Een angststoornis heeft veel invloed op je leven. Gelukkig zijn angstklachten goed te behandelen. Het lijkt een logische stap om eerst naar de huisarts te gaan. Maar wist je dat niet alle paniek- en angstklachten worden vergoed? Hierdoor moet je de zorgkosten alsnog zelf betalen.
Bij Psyned krijg je snel de hulp die je nodig hebt – vaak al binnen een dag. Je kan zelf een behandelaar kiezen en hebt geen verwijsbrief nodig. Als je zelf betaalt voor psychologische hulp, behoud je de regie over je eigen behandeling. Daarnaast kan je mogelijk ook een vergoeding via je werkgever krijgen.
Lees hier meer over vergoede en onvergoede psychologische hulp.
Luister de podcast Waar wacht je op?
Waar komen angsten en paniek vandaan? En hoe ga je ermee om?
Angst overwinnen
Het kan lastig zijn om je angsten onder ogen te komen, maar er zijn wel dingen die je kan doen om ze te overwinnen. Hier zijn een aantal tips die je daarbij kunnen helpen.
- Vermijd niet wat je bang maakt. Het is normaal om weg te willen van dingen die angst oproepen, maar dit houdt je angst in stand. Als je je angst wilt overwinnen, is het belangrijk om stap voor stap de confrontatie aan te gaan. Zo merk je dat de situatie vaak minder eng is dan je dacht en voel je je steeds zekerder.
- Leer verschillende ontspanningstechnieken. Een simpele ademhalingsoefening kan al veel doen. Door diep adem te halen, krijgt je brein meer zuurstof, verlaagd je bloeddruk en hartslag. Je lichaam krijgt het signaal dat je veilig bent, waardoor de angst langzaam afneemt.
- Praat over je angst. Het kan opluchten om het hardop uit te spreken wat je voelt en misschien ontdek je dat je niet de enige bent. Als je je angstgevoelens deelt, begrijpen anderen je beter, kunnen ze rekening met je houden, meedenken of je helpen de juiste hulp te vinden als je dat wilt.
Behandeling angststoornis
Onze angstbehandeling is helemaal op jou afgestemd. Je leert angstige gedachten herkennen en begrijpen wat ze met je doen. Als je jouw denk- en gedragspatroon begrijpt, kan je dit aanpassen. Negatieve gedachten vervang je met helpende gedachten, zodat je anders naar de situatie leert kijken. Wat je hebt geleerd, pas je toe in het dagelijks leven. Stap voor stap ga je de confrontatie aan met je angst, op een tempo dat voor jou goed voelt. Je zal merken dat wat je vreest vaak minder eng is dan je dacht.
Hulp bij angst
Angstklachten hebben veel invloed op jouw leven. Angst kan ervoor zorgen dat je niet altijd de dingen doet die je wil doen. Wil jij de regie terug? Onze psychologen staan voor je klaar. Neem contact op met ons verwijsteam door te bellen naar 085-4014720 of plan een gratis adviesgesprek. We helpen je graag verder.
Bronnen
Bij het samenstellen van deze pagina is gebruik gemaakt van de volgende bronnen:

Informatie nagekeken door expert
Deze pagina is nagekeken door Demi Hoorn, Psycholoog in Amsterdam. Demi is psycholoog in Amsterdam en gespecialiseerd in het behandelen van angst. Demi is aangesloten bij NIP.
Deze psychologen helpen je graag bij Angststoornis
Bekijk hun profiel en plan je gratis adviesgesprek in.

AnushkaWardenaar
Behandelt:
Trauma, Burn-out, Zingevingsvragen, Rouw- en verliesverwerking en meer
Talen:

YvonneWillems
Behandelt:
Chronische pijn, Angst, Post Intensive Care Syndroom (PICS), Posttraumatische stressstoornis (PTSS) en meer
Talen:

AnneCox
Behandelt:
Trauma, Tinnitus, Relatieproblemen (individueel), Werkgerelateerde problematiek en meer
Talen:

LoesDols
Behandelt:
Stress- en spanningsklachten, Chronische vermoeidheid, Seksualiteit, Aanpassingsproblematiek en meer
Talen:

BertBavelaar
Behandelt:
Seksverslaving, Prikkelbare darm syndroom (PDS), Rouw- en verliesverwerking, Autisme en meer
Talen:

FrancineWong Loi Sing-Witz
Behandelt:
ADHD, Rouw- en verliesverwerking, Persoonlijkheidsstoornis, Hechtingsproblematiek en meer
Talen:

Petravan Assen
Behandelt:
Rouw- en verliesverwerking, Seksueel misbruik, Samengestelde gezinnen problematiek, Dwangklachten en meer
Talen:

LizaOmran
Behandelt:
Chronische vermoeidheid, Werkgerelateerde problematiek, Dwangklachten, Postnatale depressie en meer
Talen:

Maaike: "Iedere dag had ik paniekaanvallen."
Maaike haar angststoornis hield haar leven volledig in z'n greep. Tot ze hulp zocht.Veelgestelde vragen
Hoe kom ik van mijn angst af?
Praat met iemand over je angstklachten en hoe het voor je is om hiermee te leven. Blijf regelmatig bewegen, want dat helpt je om beter te slapen, geeft je meer energie en verbetert je humeur. Maak van wandelen en fietsen een dagelijkse gewoonte. Eet genoeg groenten en fruit, en vermijd zoveel mogelijk alcohol en cafeïne. Misschien is mindfulness iets voor jou? Het kan je helpen beter te ontspannen, stress aan te pakken, je beter te concentreren en je angst te verminderen.
Wat doet angst met je lichaam?
Als je angstig bent, maakt je lichaam stresshormonen aan, zoals adrenaline en cortisol. Te veel van deze hormonen, vooral als dit vaak gebeurt, kan je bijnieren overbelasten. Dit kan leiden tot klachten zoals buikpijn, hoofdpijn, slapeloosheid, prikkelbaarheid en concentratieproblemen. Daarnaast vergroot het de kans op hartproblemen, luchtwegaandoeningen en vermoeidheid.
Welke lichamelijke klachten horen bij angst?
Tijdens een angst- of paniekaanval kan je allerlei lichamelijke klachten ervaren. Je voelt je hart wild kloppen en je lichaam begint te trillen. Doordat je een beklemmend gevoel of pijn op de borst ervaart, kan je denken dat je een hartaanval krijgt. Het lijkt alsof je de controle verliest en alles om je heen onwerkelijk aanvoelt. Je ervaart het alsof je naar een film kijkt, waarbij je jezelf op afstand waarneemt.
Welke stoornissen vallen onder angststoornissen?
Ongeveer 1 op de 5 Nederlanders ervaart in zijn leven wel eens een angststoornis, vaak als gevolg van een ingrijpende gebeurtenis. Er zijn veel verschillende soorten angststoornissen. Een aantal die Psychologen Nederland behandelt zijn: sociale angststoornis, paniekstoornis, agorafobie en gegeneraliseerde angststoornis.

Informatie nagekeken door expert
Deze pagina is nagekeken door Demi Hoorn, Psycholoog in Amsterdam. Demi is psycholoog in Amsterdam en gespecialiseerd in het behandelen van angst. Demi is aangesloten bij NIP.
Blogs over Angst
In de Psyned blog delen we handige tips, adviezen en inzichten over mentale gezondheid.
Waar wacht je op?
Plan vandaag nog een vrijblijvend adviesgesprek. Wij bellen je op, samen bespreken we in ± 15 minuten je hulpvraag en we koppelen je aan een psycholoog die bij jou past.
Of direct bellen? Bel 085-4014720