Home » Dwangstoornis

Dwangstoornis

Steeds je handen wassen, controleren of het gas uitstaat of de deur op een bepaalde manier op slot doen omdat je bang bent dat er iets ergs gebeurt. Een dwangstoornis kan je leven volledig overnemen. Je kan denken: ’Als ik mijn dwanghandelingen niet doe, gebeurt er iets ergs met mij of iemand van wie ik houd. Dwanggedachten en -handelingen kosten veel tijd en maken het moeilijk om je dagelijkse dingen te doen. Heb je last van dwang?

Wij kunnen je helpen

Direct de juiste hulp van een psycholoog die bij je past

Erkende psychologen
Al 47.242 mensen geholpen
Snel en persoonlijk
Geen wachtlijst

Dit bericht is voor het laatst bijgewerkt op: 24 mei 2022

Inhoudsopgave

Wat is een dwangstoornis?
Soorten dwangstoornissen
Oorzaak dwangstoornis
Behandelen van een dwangstoornis
Hulp bij een dwangstoornis
Onze Psychologen, die helpen met dwangstoornis

Wat is een dwangstoornis?

Als je een dwangstoornis hebt, ook wel obsessieve-compulsieve stoornis (OCD) of dwangneurose genoemd, heb je last van dwanggedachten (obsessies) en dwanghandelingen (compulsies). Je blijft denken dat je bepaalde dingen moet doen. Soms blijven het alleen gedachten, maar soms moet je deze gedachten ook echt uitvoeren. Door dwanghandelingen uit te voeren, probeer je je innerlijke onrust weg te nemen en te voorkomen waar je bang voor bent. Maar meestal wordt je angst door de dwang alleen maar groter.

Dwangstoornis symptomen

Een dwangstoornis komt vaak door spanning en angst. Je voelt de behoefte om bepaalde dingen steeds opnieuw te doen. Als je dat niet doet, ben je bang dat er iets verkeerds gaat gebeuren. Het helpt meestal niet om dwanggedachten en -handelingen te negeren; je moet eraan toegeven om je beter te voelen. Andere symptomen van een dwangstoornis zijn:

Je hebt herhaalde gedachten of beelden die opdringerig zijn. Ze maken je angstig of onrustig.
Je probeert de dwanggedachten te neutraliseren met een andere gedachte of handeling.
Je herhaalt steeds dezelfde handelingen.
Je dagelijkse routine wordt onderbroken door je dwanghandelingen.
Je sociale activiteiten lijden onder je dwanghandelingen.

Ervaar je psychische klachten?

Doe onze psychologische zelftest en krijg direct inzicht.

Soorten dwangstoornissen

We onderscheiden 5 soorten dwangstoornissen: obsessieve-compulsieve stoornis, verzamelstoornis, excoriatiestoornis, morfodysfore stoornis, trichotillomanie.

Obsessieve-compulsieve stoornis

Als je last hebt van herhalende gedachten (obsessies) en dwangmatige handelingen (compulsies) noemen we dat een obsessieve-compulsieve stoornis. De bekendste vorm hiervan in smetvrees. Bij smetvrees ben je erg bang voor vuil, bacteriën of besmetting.

Verzamelstoornis

Bij een verzamelstoornis, ook wel ‘verzamelwoede’ of ‘hoarding’ genoemd, vind je het moeilijk om afstand te doen van spullen. De spullen in je huis stapelen zich hierdoor op. Uiteindelijk kan het zijn dat je hierdoor nog maar weinig ruimte hebt om te wonen en slapen.

Excoriatiestoornis

Je blijft bij deze stoornis aan je huid pulken. Het wordt ook wel huidpulkstoornis genoemd. Je huid raakt hierdoor beschadigd. Toch lukt het je niet om ermee te stoppen.

Morfodysfore stoornis

Dit noemen we ook wel Body Dismorphic Disorder genoemd. Als je dit hebt denk je dat je heel lelijk bent. Je vindt vaak bepaalde delen van je lichaam lelijk en denkt hier vaak aan. Ook schaam jij je vaak voor hoe je eruitziet.

Trichotillomanie

Je trekt vaak je haar uit, soms wel dagelijks. Dit kun je doen met je hoofdhaar, maar ook met je wimpers of wenkbrauwen. Vaak blijf je doorgaan tot je een kale plek hebt. Je hebt het niet altijd door dat je dit doet.

Oorzaak dwangstoornis

Een dwangstoornis heeft meestal geen duidelijke oorzaak, maar er zijn wel factoren die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling ervan. Als iemand in je familie last heeft van een dwangstoornis, kan dat ook jouw kans om het te krijgen vergroten. Stressvolle of traumatische ervaringen, vooral in je kindertijd, kunnen het risico verhogen. Daarnaast kunnen persoonlijke eigenschappen, zoals een sterke behoefte aan controle, moeite om dingen los te laten of een angstige aanleg, ook een rol spelen in het ontwikkelen van een dwangstoornis.

Luister de podcast Waar wacht je op?

In elke aflevering vertelt een Psyned psycholoog wat je vandaag kan doen om je weer iets beter te voelen.

Gevolgen dwangstoornis

Een dwangstoornis kost veel tijd en energie. Hierdoor heb je minder tijd voor je dagelijkse dingen of sociale activiteiten. Dit kan problemen geven op het werk, omdat je je moeilijk concentreren of te weinig tijd hebt voor je taken.

Een dwangstoornis kan veel invloed hebben op je relaties. Bijvoorbeeld als je je familie vraagt om jouw dwanghandeling uit te voeren, of als je minder tijd voor hen hebt door je eigen gedrag. Bij smetvrees kunnen ook gezondheidsproblemen ontstaan, zoals huidproblemen door het vele wassen.

Dwangstoornis behandeling

Een dwangstoornis gaat meestal niet vanzelf weg en kan verergeren door stress. Gelukkig zijn er goede behandelingen, zoals exposure met responspreventie en cognitieve gedragstherapie. Bij exposure leer je omgaan met je angsten, bijvoorbeeld door het huis te verlaten zonder te controleren of het gas uitstaat. Zo ontdek je dat je angsten vaak onterecht zijn. Met cognitieve gedragstherapie pak je het gedrag en de gedachten aan die je probleem in stand houden.

Hulp bij een dwangstoornis

Ben jij op zoek naar een psycholoog die jou kan helpen bij dwangklachten? Wij helpen jou graag. Laat dwang niet langer de baas over jou zijn. Hoe fijn zou het zijn om te leven zonder dwang? Dit is mogelijk. Met de juiste ondersteuning krijg je de regie over je leven weer terug. Plan hier een gratis adviesgesprek in of bel ons op 085 - 4014 720.