Hypochondrie

Iedereen wordt weleens geconfronteerd met ziekte. Je leest erover in het nieuws, of het overkomt jou of een naaste. Als je hypochondrie hebt ben je hier erg veel mee bezig. Heb je last van pijntjes en denk je dat het symptomen zijn, of ben je gewoon erg bang om ziek te worden? Hypochondrie kan jou erg beperken in het dagelijks leven. Hoe ga je daarmee om en wat kun je eraan doen?

Dit bericht is voor het laatst bijgewerkt op:

Hypochondrie betekenis

We spreken van hypochondrie als jij je langer dan 6 maanden zorgen maakt over lichamelijke symptomen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen ziekte-angst of een somatisch-symptoomstoornis. Bij een somatische-symptoomstoornis zijn het echt de klachten die jouw dagelijks leven in grote mate verstoren. Ook heb je vaak (excessieve) gedachten, gevoelens of gedragingen rondom je klachten.

Bij hypochondrie ben je vooral bezorgd over het hebben of krijgen van een ernstige ziekte. Een belangrijk verschil is dat hier dus geen lichamelijke klachten aanwezig zijn, of slechts in lichte mate. Daarnaast controleert iemand zichzelf herhaaldelijk op het voorkomen van tekenen van ziekte op het lichaam en vermijdt iemand bijvoorbeeld ziekenhuizen of doktersafspraken.

afbeelding psycholoog

Wil je af van je hypochondrie?

Ben je continu bang om een ziekte te hebben? En beheerst dit je leven? Een psycholoog kan je helpen deze angst los te laten door middel van verschillende soorten therapie. Zo kan jij weer vrij leven.
Yanick Geelen , Psyned Psycholoog Leiden

Je hypochondrie aanpakken?
Plan je adviesgesprek

De oorzaken van hypochondrie

Zoals met veel stoornissen is er niet één duidelijke oorzaak. Erfelijkheid speelt hierin mogelijk een rol. Daarnaast kunnen de omgeving waarin je bent opgegroeid en eerdere ervaringen met ziekten de kans op hypochondrie verhogen. Als je op jonge leeftijd niet goed leert hoe je met ziekte en bepaalde symptomen moet omgaan kan dat op latere leeftijd een rol gaan spelen. Denk bijvoorbeeld aan heel bezorgde ouders, of ouders die juist helemaal niet bezorgd zijn.

Hypochondrie symptomen

Als last hebt van hypochondrie maak je je continu zorgen over het hebben of krijgen van een ziekte. Je kunt last hebben van pijntjes of jeuk. Als de angst overheerst, dan kun je daarnaast last krijgen de volgende symptomen:

  • hartkloppingen, transpireren, koude rillingen, duizeligheid, beven;
  • benauwdheid, een vervelend gevoel op de borst;
  • tintelingen of een doof gevoel in handen en/of voeten;
  • droge mond, misselijkheid, maagklachten, braken of diarree;
  • hoofdpijn, rood worden, flauwvallen;
  • het gevoel niet meer te weten wie of waar je bent;
  • het gevoel dat je de controle over jezelf verliest, gek wordt of doodgaat.

Wat zijn de gevolgen van hypochondrie?

Hypochondrie kan jouw leven erg beïnvloeden. Het kost veel energie om continu bezig te zijn met pijntjes en te piekeren jouw gezondheid. Doordat je steeds maar een ziekte wilt uitsluiten kan het zijn dat je vaak een afspraak bij de dokter maakt, of veel tijd besteedt aan het zoeken naar symptomen en het checken van je lichaam. Een doktersbezoek stelt je misschien tijdelijk gerust maar het duurt vaak niet lang voordat jouw angst weer terug is.

Het kan ook zijn dat jouw relaties, werk en dagelijks functioneren hieronder gaan lijden. Het komt bij hypochondrie soms ook voor dat ziekenhuisbezoeken en afspraken bij de huisarts juist worden vermeden. Hierdoor kun je juist te maken krijgen met gezondheidsproblemen; dat waar je zo bang voor bent.

Luister naar de podcast Waar wacht je op?

Waar komen angsten en paniek vandaan? En hoe ga je ermee om?

Ga naar spotify

Omgaan met hypochondrie

Om meer grip op jouw gedachten te krijgen kan het helpen om deze op papier te zetten wanneer ze opkomen. Wat voel je? Waar komt dat gevoel vandaan? Hoe beïnvloedt dit gevoel jou? Ook het actief de strijd aangaan met jouw gedachten kan helpen. Spreek bijvoorbeeld hardop een rationele gedachte uit tegen jouw angstige gedachten. Verder kan het helpen om afleiding te zoeken. Ga iets doen wat je leuk vindt of probeer het met iemand over iets leuks te hebben.

Soms lukt het niet om jouw gedachten meer onder controle te krijgen of werkt het maar tijdelijk. In dat geval is behandeling bij een psycholoog een goede optie. Het is verstandig om op tijd aan de bel te trekken. Zo voorkom je dat jouw klachten ernstiger worden dan ze al zijn.

Hypochondrie behandeling

Hypochondrie is goed te behandelen. Dat begint al met het begrijpen van de klacht en uitleg te krijgen over wat er aan de hand is. Met een psycholoog kun je tot inzicht komen welke zorgen en gedachten jou precies beangstigen. Samen ga je aan de slag om deze te vervangen door vaak realistischere, minder beangstigende gedachten. Met de juiste begeleiding kun je jezelf dit heel goed aanleren.

Het is goed om te weten dat hypochondrie een angststoornis is. Het uitsluiten van ziektes door artsen heeft vaak weinig effect. Veel mensen met hypochondrie vertrouwen de uitslagen van dergelijke onderzoeken niet, of voelen zich maar tijdelijk beter. Cognitieve gedragstherapie bij een psycholoog is vaak wel erg effectief, ook op de lange termijn.

Hulp bij hypochondrie

Heb je het gevoel dat jouw angst de overhand neemt en wil je dit graag aanpakken? Bel dan gerust met ons psychologisch verwijsteam op 085-4014720, of neem contact op per mail. Wij beantwoorden al jouw vragen en kunnen wanneer gewenst direct een afspraak voor je maken bij een psycholoog die bij jou past.

Lara, Psyned verwijsteam
Hulp bij hypochondrie?

Hypochondrie kan je leven behoorlijk beïnvloeden. Gelukkig is er veel aan te doen. Bel gerust met ons voor vrijblijvend advies. Samen kijken we naar je hulpvraag en plannen we wanneer gewenst direct een afspraak voor je in bij een erkende psycholoog die bij je past.

Plan jouw gratis adviesgesprek