Rouwverwerking

Hoe lang duurt een rouwproces?

Hoelang een rouwproces duurt, verschilt per persoon en heeft geen vaste tijdslimiet. Over het algemeen nemen negatieve gevoelens na verloop van tijd af en voelen de meeste mensen zich na ongeveer een jaar beter. Soms kan het verdriet na een jaar nog zo intens zijn als in het begin. 

Rouw bij overlijden dierbare

Het is erg zwaar om iemand te verliezen die jou dierbaar is. Een familielid of een vriend verliezen kan hard aankomen. Misschien vulde deze persoon wel een bepaalde rol in jouw leven, die nu wegvalt. Dat kan het gemis nog groter en pijnlijker maken.

Rouw bij overlijden huisdier

Het verlies van een geliefd huisdier kan je zwaar vallen. Een huisdier is vaak een volwaardig lid van het gezin, en wanneer die wegvalt kan dat enorme impact hebben. Het is niet een kwestie van ‘gewoon een nieuwe nemen’, dat maakt het gemis niet minder.

Rouw bij het uitgaan van een relatie

Een scheiding of het verbreken van een (jarenlange) relatie doet pijn. De relatie is voorbij en het samen zijn is niet meer. Je neemt afscheid van je relatie en moet verder leren gaan zonder de ander. Leren omgaan met dit verlies en de veranderingen die het teweeg brengt, kan lastig zijn. Vind hier tips die je helpen bij liefdesverdriet.

Rouw bij verlies baan

Het verliezen van een baan kan een grote weerslag op je hebben. Niet alleen omdat je jouw inkomsten verliest, maar ook omdat je baan deels identiteitsbepalend kan zijn en het verlies ervan je zelfbeeld kan beschadigen. Je gaat een periode van rouw door en moet om leren gaan met het verlies.

Rouw bij een miskraam

Als vrouw voel je je vaak ontzettend verdrietig vlak na een miskraam en dit kan ook zeer traumatisch zijn. Ook voor je partner kan het zwaar zijn. Een miskraam is een ingrijpende gebeurtenis en het kost tijd om het verlies een plek te geven.

Rouw bij het verlies van een baby of kind

Het is waarschijnlijk je grootste angst als ouder: je kind verliezen. En als deze angst dan werkelijk wordt, bevind je je in een nachtmerrie. Alsof je een stukje van jezelf verliest en het onmogelijk lijkt je ooit weer goed te voelen.

Rouw bij dementie

Wanneer een dierbare aan dementie lijdt, kan dit soms aanvoelen als verlies. Dit kan komen doordat dementie invloed kan hebben op iemands aanwezigheid en persoonlijkheid. Er ontstaat minder persoonlijk contact en hierdoor kan het aanvoelen alsof de persoon langzaam wegzakt of verdwijnt. Dit kan pijnlijk zijn.

Psychische symptomen van rouw 

Door rouw ervaar je veel verschillende dingen tegelijk, zoals; 

• Ontkenning; 
• eenzaamheid; 
• stress; 
• angst; 
• boosheid; 
• rusteloosheid; 
• piekeren; 
• nachtmerries; 
• depressieve gevoelens. 

Lichamelijke symptomen van rouw 

Naast emotionele klachten kan je ook last krijgen van allerlei lichamelijke klachten, zoals; 

• Slaapproblemen; 
• hoofdpijn; 
• weinig eetlust; 
• buikpijn; 
• hartkloppingen; 
• spierpijn. 

Persisterende rouwstoornis 

Meestal verdwijnen de rouwsymptomen na een jaar, maar het kan ook zijn dat je het verlies niet kan verwerken. Dit kan wijzen op verstoorde rouw, ook wel persisterende rouwstoornis genoemd. Je bent dan vastgelopen in het verwerkingsproces en blijven de gevoelens net zo intens als in het begin, waardoor het moeilijk is om je dagelijks leven weer op te pakken. 

Ontkenning

Soms is het lastig om te geloven dat het verlies echt is. Het dringt nog niet tot je door dat er iets groots/belangrijks uit je leven gehaald is of dat de dierbare er niet meer is. In deze fase kun je gedachten hebben dat het niet waar is of dat het misschien allemaal niet zo erg is als het lijkt. Geen zorgen, dit is een normale afweerstrategie. Dit kan weer overgaan wanneer jij je volledig bewust bent geworden van het verlies.

Protest

Ook kan het lastig zijn om te accepteren dat het verlies echt is. Hierbij kun je boos zijn op alles en iedereen. Je kunt gedachten hebben zoals “Waarom ik?” of “Waarom nu?”. Het verlies kan als oneerlijk aanvoelen. Uiteindelijk zullen deze boosheid en tegenstrijdige gedachten, minder worden.

Onderhandelen en vechten

Als de boosheid of tegenstrijdige gedachten gezakt zijn, kun je helderder naar het verlies kijken. Het kan zijn dat je probeert er alles aan te doen om de pijn van het verlies zo klein mogelijk te maken. Soms worden er doelen gesteld en beloftes gedaan voor de toekomst, om dit soort pijn in de toekomst te voorkomen. Denk hierbij aan meer tijd besteden aan een dierbare of extra inzet tonen op je werk of in een relatie. Ook kan het zijn dat rituelen voor jou helpend zijn.

Deze onderhandelingen en rituelen stellen jou in staat om een nieuw kader te bouwen voor jouzelf binnen dit rouwproces. Hoe gaat mijn leven eruit zien?

Depressiviteit

Als het diep tot je is doorgedrongen wat het verlies betekent voor jou, kan het opnieuw lastig worden. De pijn lijkt uitzichtloos en is niet meer te ontkennen. Je kunt last krijgen van depressieve symptomen: verdriet, weinig zin, denken dat niets meer helpt, geen eetlust en/of lusteloosheid. Ook kun je in deze fase last hebben van spijt. “Waarom heb ik niet genoeg gedaan?” of “Waarom ben ik niet genoeg langs geweest?”. Weet ook dat deze gevoelens en gedachten niet meer dan normaal zijn.

Aanvaarding

Na verloop van tijd worden de negatieve gevoelens minder en leer je het verlies te accepteren. Dit verloopt in golven: de ene dag voel je je beter, terwijl de emoties de volgende dag weer sterker kunnen terugkomen. Het gaat er vooral om dat je een manier vindt om met het verlies te leven. Hoelang dit duurt, verschilt per persoon. 

Tip 1: Praat erover

Het kan fijn zijn om met mensen te praten over je gevoel en het verlies. Dit kan bijvoorbeeld met een vriend, een familielid, een lotgenoot of bijvoorbeeld een psycholoog.

Tip 2: Rust uit en zorg voor jezelf

Rouwen kan veel energie kosten. Het is dan belangrijk dat je aan je gezondheid en welzijn blijft denken. Probeer genoeg te slapen, goed te eten en doe dingen die je leuk vindt of waarvan je ontspant.

Tip 3: Neem de tijd

Gun jezelf de tijd om te rouwen. Het is normaal dat je aan het begin niet weet hoe je om moet gaan met het verlies. Het verdriet kan blijvend zijn, maar naarmate de tijd vordert, leer je vaak met het verlies omgaan.

Tip 4: Blijf in contact en ga de deur uit

Natuurlijk heb je tijd voor jezelf nodig om te rouwen. Maar pas op dat je jezelf niet te veel afsluit. Blijf in contact met vrienden en familie of ga bijvoorbeeld de deur uit om een stuk te wandelen of een eindje te fietsen.

Tip 5: Lees onze blogs

Heb je behoefte aan meer tips en informatie? Op ons blog vind je verschillende blogs over rouw. Lees bijvoorbeeld de drie lessen over verdriet van Femke van der Laan.