Nachtmerries
Een hoge hartslag, zweten en verkrampte spieren. Nee, dit is niet het einde van een hardloopsessie. Integendeel, je ligt gewoon in bed en hebt net een nachtmerrie gehad. Ongeveer 70% van de bevolking heeft hier weleens last van. Het is dus vrij normaal om ze te hebben. De meeste mensen denken even over deze nachtmerrie na en proberen verder te slapen of gaan over tot de orde van de dag. Maar vaak last hebben van nachtelijke angsten is behoorlijk vervelend. We leggen je graag alles uit over de oorzaak van nachtmerries, de symptomen en wat je ertegen kan doen.
Dit bericht is voor het laatst bijgewerkt op: 16 februari 2023 Wat zijn nachtmerries?Een nachtmerrie is een droom die veel negatieve emoties oproept, zoals angst, verdriet, wanhoop, bezorgdheid, boosheid of walging. Voorbeelden van veelvoorkomende nachtmerries zijn: vastzitten in een zinkende auto, achterna gezeten worden door iets of iemand of dat je tanden afbrokkelen. Over het algemeen schrikken mensen vaak wakker uit nachtmerries in plaats van dat zij normaal wakker worden.
Nachtmerries en nachtterreur (nachtangst)
Nachtmerries, nachtterreur en nare dromen worden vaak met elkaar verward. Toch zit er best wat verschil in. Nachtmerries zorgen ervoor dat je lichaam in paraatheid komt; je ademhaling en hartslag versnellen. Daarbij verstijf je en lukt het je niet om te bewegen of geluid te maken. Vaak schrik je wakker, ben je wat gedesoriënteerd en herinner je je droom nog goed.
Bij nachtterreur (nachtangst) heb je angstaanvallen, meestal tijdens de eerste helft van de nacht. Je kan gaan schreeuwen en wild bewegen. Als je wakker wordt, herinner je je vaak niks meer. Daarnaast heb je ook nog nare dromen. Het verschil tussen een nare droom en nachtmerrie is dat je bij een nare droom meestal doorslaapt. Ook leveren deze dromen minder angst op.
Angst test: Hoeveel angst ervaar jij?
Angst test: Hoeveel angst ervaar jij?
Krijg inzicht in je klachten en bijpassend advies.
Nachtmerries oorzaak
Wat is de oorzaak van nachtmerries?
Nachtmerries kunnen verschillende oorzaken hebben. Een nachtmerrie is meestal het gevolg van een stressvolle periode. Wanneer je overdag gestrest bent, triggert dit de stressreactie in je brein. Dit kan in je slaap, als je de dag aan het verwerken bent, naar voren komen en een nachtmerrie veroorzaken. Daarnaast kunnen veranderende hormonen, bijvoorbeeld tijdens een zwangerschap, ook de oorzaak zijn. Ook het gebruik van alcohol, drugs of bepaalde medicijnen kunnen voor nachtmerries zorgen.
Nachtmerries en psychische problemen
Het hebben van psychische problemen is ook een oorzaak van nachtmerries. Uit onderzoek blijkt namelijk dat nachtmerries vaker voorkomen bij mensen met bijvoorbeeld PTSS, schizofrenie of borderline. Vaak is er dan ook sprake van een vicieuze cirkel. De nachtmerries kunnen als trigger werken en je psychische klachten versterken. Wanneer je bijvoorbeeld last hebt van (onverwerkte) trauma’s (PTSS) kunnen nachtmerries zorgen dat dit trauma weer naar boven komt drijven. Omdat je zo telkens herinnert wordt aan je trauma, kan je hier overdag last van gaan hebben. Nachtmerries zijn dan ook vaak een van de hoofdklachten bij mensen met PTSS.
Nachtmerriestoornis
Wat is een nachtmerriestoornis? In de psychologie spreken we van een nachtmerriestoornis als je regelmatig nachtmerries hebt en deze je dagelijks leven erg in de weg zitten. Daarnaast moeten de nachtmerries opzichzelfstaand zijn. Dat betekent dat bijvoorbeeld alcohol, drugs of psychische klachten als een trauma of persoonlijkheidsstoornis niet de oorzaak mogen zijn. De nachtmerriestoornis kan acuut zijn (je hebt er een maand last van) of langdurig (je hebt ze langer dan zes maanden).
Wat is de functie van nachtmerries?
Dromen, en dus ook nachtmerries, zijn een essentieel onderdeel van je mentale herstel. Er is een verband te leggen tussen wat we overdag meemaken en ’s nachts dromen. Je herhaalt tijdens je dromen dingen van de afgelopen dag en daar voeg je onderbewust associaties van andere ervaringen aan toe. Daardoor heb je soms hele levendige of bizarre dromen, en dus ook nachtmerries.
Luister de podcast Waar wacht je op?
Waar komen angsten en paniek vandaan? En hoe ga je ermee om?
Luister de podcast Waar wacht je op?
Waar komen angsten en paniek vandaan? En hoe ga je ermee om?
Hoe kom je van nachtmerries af?
Je kan een aantal dingen doen om van je nachtmerries af te komen. Zo helpt het om te proberen ’s avonds meer te ontspannen. Ga bijvoorbeeld even offline, naar buiten, bewegen of sporten. Zo zorg je ervoor dat je met een positieve stemming naar bed gaat. En angsten minder snel naar voren komen.
Wanneer je nachtmerries aanhouden of als je steeds dezelfde nachtmerrie hebt, kan je proberen een ander einde voor je nachtmerrie te bedenken. Probeer bijvoorbeeld overdag terug te denken aan je nachtmerrie, of schrijf hem op, en bedenk een fijner verloop. Ook helpt het deze ‘nieuwe nachtmerrie’ nog een paar keer te herhalen. Als je dan ’s nachts deze nachtmerrie weer hebt, is de kans groot dat hij terugkomt met het nieuwe einde. Je kan dit zelf proberen. Lukt dit niet? Om duurzaam en effectief van je nachtmerries af te komen, raden we je aan de hulp van een psycholoog in te schakelen. Ook is het slim je te bedenken waar de nachtmerries vandaan komen. Heb je veel stress of speelt er iets in je leven? Probeer dit dan ook aan te pakken.
Hulp nodig?
Een psycholoog helpt je om van je nachtmerries af te komen én de oorzaak te achterhalen. Zo kan jij weer vrijer gaan leven. Wil je weten wat onze psychologen voor je kunnen betekenen? Plan je gratis adviesgesprek hier of bel vrijblijvend 085 4014 720.
Bronnen
Jouw nachtmerries overwinnen?
Veel last hebben van nachtmerries kan je leven behoorlijk beïnvloeden. Wil je hier vanaf? Dan kan het verstandig zijn professionele hulp te zoeken. Ons verwijsteam geeft je graag advies op maat en koppelt je aan een erkende psycholoog die bij je past.
