Soorten angststoornissen
Er zijn verschillende soorten angststoornissen. Sommige mensen zijn bang voor vieze dingen of voor hoogtes. Anderen voelen zich vaak bang zonder duidelijke reden. Je kan ook last hebben van angst in combinatie met dwanggedachten of dwanghandelingen. In de psychologie maken we meestal een onderscheid tussen de volgende soorten angststoornissen:
Snel de juiste hulp
- In ±15 minuten persoonlijk advies.
- Aandacht voor jouw verhaal.
- Gekoppeld aan een psycholoog die past.
Soorten angststoornissen
Er zijn verschillende soorten angststoornissen. Sommige mensen zijn bang voor vieze dingen of voor hoogtes. Anderen voelen zich vaak bang zonder duidelijke reden. Je kan ook last hebben van angst in combinatie met dwanggedachten of dwanghandelingen. In de psychologie maken we meestal een onderscheid tussen de volgende soorten angststoornissen:
Dit bericht is voor het laatst bijgewerkt op: 26 juni 2025
Snel de juiste hulp
We bespreken graag persoonlijk in ± 15 minuten hoe we jou kunnen helpen aan de hand van jouw verhaal.
Wat is een angststoornis?
Angst is een normale emotie die in bepaalde situaties een belangrijke functie heeft. Als je angstig bent maakt je lichaam het stofje adrenaline aan. Dit zorgt ervoor dat je snel kan reageren op gevaar. Meestal verdwijnt de angst vanzelf. In sommige gevallen blijft angst een lagere periode hangen. Je kan je steeds vaker angstig worden, paniekaanvallen krijgen of je vermijdt alledaagse dingen. Als je angsten in de weg zitten en het neemt je dagelijks leven over kan het zijn dat je een angststoornis hebt. Een angststoornis is een verzamelnaam voor verschillende angst gerelateerde stoornissen.
Soorten angststoornissen
Er bestaan meerdere soorten angststoornissen. We leggen ze hieronder graag aan je uit.
Separatieangststoornis
Een ander woord dat hiervoor gebruikt wordt is ‘verlatingsangst‘. Het woord zegt het eigenlijk al: je bent bang om verlaten te worden door degene waaraan je gehecht bent. Bij kinderen kan dit goed zichtbaar zijn. Bijvoorbeeld wanneer kinderen niet naar school willen omdat ze papa en/of mama niet willen verlaten. Of wanneer kinderen overstuur raken wanneer de vader en/of moeder naar werk gaat. Het komt vaker voor bij kinderen, maar kan ook voorkomen bij volwassenen.
Selectief mutisme
Selectief mutisme komt voor bij kinderen. Bij deze vorm van angst spreken ze niet in bepaalde (sociale) situaties, terwijl ze thuis bijvoorbeeld wél met gezinsleden praten. Er is niets mis met hun taalgebruik: ze begrijpen de taal en kunnen goed spreken. Ook op andere gebieden ontwikkelen ze zich meestal goed. Alleen: ze durven niet te praten. Ze hebben last van spreekangst. Het is geen gewone verlegenheid, want ook bij mensen die ze vaker hebben gezien, blijven ze stil. Dit kan hun ontwikkeling belemmeren.
Paniekstoornis
Als je een paniekstoornis hebt, krijg je regelmatig paniekaanvallen. Tijdens zo’n aanval voel je plotseling een intense angst. Je kan denken dat je gek wordt, de controle verliest of zelfs doodgaat. Dit is een nare en enge ervaring. Omdat de aanvallen onverwacht komen, ben je bang dat het opnieuw gebeurt. Je wordt eigenlijk bang voor de angst zelf. Je probeert van alles om een paniekaanval te voorkomen en gaat daarom stressvolle situaties uit de weg.
Agorafobie
Als je agorafobie hebt, ben je bang voor een bepaalde omgeving, meestal zijn dat situaties buitenshuis. Bijvoorbeeld in de trein of een druk winkelcentrum. Je bent bang dat je niet kan ontsnappen of dat er geen hulp is als er iets gebeurt. Daardoor vermijd je bepaalde plekken of dingen die je niet meer alleen durft te doen. Het kan ook zijn dat je nauwelijks je huis meer verlaat.
Specifieke fobie
Een fobie is een grote angst voor een plek, situatie, dier of gevoel. De angst is vaak groter dan het werkelijke gevaar. Het is zo sterk dat je dingen gaat vermijden, wat je dagelijks leven kan verstoren. Fobieën kunnen in vijf groepen worden verdeeld: angst voor dieren, voor de natuur, voor verwondingen en andere specifieke fobieën. Sommige fobieën passen niet in een van deze groepen, zoals emetofobie.
Sociale fobie
Bij een sociale angststoornis voel je angst in situaties met andere mensen. Je maakt je zorgen over hun reacties en kritiek. Sociale gelegenheden, zoals feestjes of telefoongesprekken maken je zenuwachtig. Ook spreken in en voor groepen, zoals een presentatie, kan je van je stuk brengen. Soms kan het leiden tot een paniekaanval. Het liefst vermijd je deze situaties.
Gegeneraliseerde angststoornis
Als je last hebt van een gegeneraliseerde angststoornis kan je niet stoppen met je zorgen maken over dagelijkse zaken zoals school, werk, geld, relaties en je gezondheid. Je voelt een voortdurende spanning die je dagelijks leven beïnvloedt. Je hebt vaak last van piekergedachten die maar blijven doorgaan. Hierdoor sta je altijd op scherp en is het moeilijk om te ontspannen.
Dwangstoornis
Bij een dwangstoornis heb je last van dwanggedachten en dwanghandelingen. Je denkt steeds dat je een bepaalde handeling moet doen en kan aan niets anders denken. Soms blijven het alleen gedachten, maar soms moet je ze ook uitvoeren. De handeling helpt je om je angst en onrust even te verminderen, maar vaak wordt de spanning juist erger. Een voorbeeld van een dwangstoornis is smetvrees.
Angststoornis door een somatische aandoening
Deze angststoornis ontstaat door een lichamelijke aandoening. Het komt bijvoorbeeld voor bij mensen met astma, de ziekte van Crohn of een hoge bloeddruk. Je ervaart dezelfde klachten als bij andere angststoornissen, maar in dit geval is de oorzaak lichamelijk. Bij een somatische angststoornis is het belangrijk om eerst de lichamelijke oorzaak van de angst aan te pakken.
Angststoornis door een middel
Je kan ook een angststoornis ontwikkelen door het gebruik van middelen, zoals drugs, alcohol of medicijnen. Soms ontstaat het juist als je stopt met een van deze middelen.
Andere gespecificeerde angststoornis
Je ervaart de klachten die passen bij een angststoornis, maar het beeld past niet bij één van de andere angststoornissen.
Ongespecificeerde angststoornis
Deze angststoornis lijkt op de vorige, maar er is één belangrijk verschil: de psycholoog of psychiater legt niet uit waarom je klachten niet passen bij het beeld van een andere angststoornis.
Stel: je voelt je al maanden gespannen en angstig. Je slaapt slecht, piekert veel en vermijdt drukte. Maar je hebt geen paniekaanvallen, geen specifieke angsten en je klachten komen niet door een ziekte of middelengebruik. De klachten zijn echt, maar passen niet precies bij één angststoornis. In dat geval kan een psycholoog de diagnose ongespecificeerde angststoornis geven, zonder verdere uitleg.
Wanneer zoek je hulp bij angst?
Het is normaal om je af je af en toe bang of gespannen te voelen. Meestal verdwijnen die klachten vanzelf weer. Maar als je je bijna elke dag gespannen of bang voelt, is er meer aan de hand. Dan kan een kleine angst uitgroeien tot iets wat je leven gaat beheersen.
Hulp zoeken is belangrijk als je merkt dat:
- je bijna elke dag last hebt van angst of zorgen;
- de angst niet vanzelf overgaat;
- je dingen gaat vermijden uit angst, zoals werk, sociale contacten of reizen;
- de angst je slaap, stemming of dagelijks leven beïnvloedt;
- je paniekaanvallen krijgt of lichamelijke klachten hebt door angst;
- je steeds minder controle voelt over je eigen gevoelens en gedrag.
Je hoeft niet te wachten tot het 'heel erg' is. Hoe eerder je hulp zoekt, hoe sneller je je beter kan voelen. Angststoornissen zijn goed te behandelen — bijvoorbeeld met gesprekken, therapie en praktische oefeningen.
Hulp bij een angststoornis
Heb je last van angstklachten? Een psycholoog kan je hierbij helpen. Samen achterhalen jullie de oorzaak van je angst. Heb je vragen of wil je snel de juiste hulp. Neem vandaag nog contact op met ons verwijsteam. Dit doe je door een adviesgesprek te plannen of bel ons op 085-4014720.
Deze psychologen helpen je graag bij Angststoornis
Bekijk hun profiel en plan je gratis adviesgesprek in. Behandelt: Relatieproblemen (individueel), Rouw- en verliesverwerking, Burn-out en meer Talen: Behandelt: Ongewenste kinderloosheid, Aanpassingsproblematiek, Lichamelijke klachten (ALK/SOLK) en meer Talen: Behandelt: Slaapproblemen, Seksualiteit, Niet-aangeboren hersenletsel (NAH) en meer Talen: Behandelt: Rouw- en verliesverwerking, Hoogsensitief persoon (HSP), Relatieproblemen (individueel) en meer Talen: Behandelt: Werkgerelateerde problematiek, Burn-out, Relatieproblemen (individueel) en meer Talen: Behandelt: Negatief zelfbeeld, Specifieke fobie, Ongewenste kinderloosheid en meer Talen:
MarizaThanopoulou
Esthervan Dam
Juliavan Egmond
HesterBoersma
NellaWeijling
DésiréeMark

Maaike: "Iedere dag had ik paniekaanvallen."
Maaike haar angststoornis hield haar leven volledig in z'n greep. Tot ze hulp zocht. Lees het verhaal van MaaikeVeelgestelde vragen
Blogs over angst
In de Psyned blog delen we handige tips, adviezen en inzichten over mentale gezondheid.
Waar wacht je op?
Plan vandaag nog een vrijblijvend adviesgesprek. Wij bellen je op, samen bespreken we in ± 15 minuten je hulpvraag en we koppelen je aan een psycholoog die bij jou past.
Of direct bellen? Bel 085-4014720