Burn-out bij jongeren
Studeren, werken, een sociaal leven, je familie regelmatig bezoeken, sporten en ook nog goede cijfers halen. Dit kan behoorlijk wat stress opleveren bij jongeren. Het aantal jongeren, en zelfs kinderen met stress– en burn-out gerelateerde klachten neemt dan ook toe.
Burn-out en stress bij jongeren komt steeds vaker voor. Ongeveer de helft van de studenten heeft last van burn-outklachten. Maar ook onder scholieren is een burn-out geen onbekend probleem. Het Nederlands Jeugdinstituut zegt dat zo’n vier tot acht procent van de kinderen (tussen nul en twaalf jaar) last heeft van een stemmingsstoornis. Hoe komt dat?
Dit bericht is voor het laatst bijgewerkt op: 21 december 2022 Hoe ziet een burn-out bij jongeren eruit?Net als bij volwassenen, herken je een burn-out bij studenten en jongvolwassenen door lichamelijke en geestelijke uitputting na een periode van stress en spanning. Je voelt je letterlijk ‘opgebrand’. Je hebt bijvoorbeeld concentratieproblemen, voelt je labiel, presteert slechter op school of studie, ervaart slaapproblemen, of hebt fysieke klachten als buikpijn en hoofdpijn.
Luister de podcast Waar wacht je op?
Oververmoeid? Stress? Overspannen? Of misschien een burn-out?
Luister de podcast Waar wacht je op?
Oververmoeid? Stress? Overspannen? Of misschien een burn-out?
Oorzaak burn-out bij jongeren en kinderen
Er is relatief weinig onderzoek gedaan naar burn-out onder jongeren. Toch kunnen deskundigen een aantal aannemelijke oorzaken noemen. Zo zouden veel jongeren en kinderen druk ervaren door de prestatiemaatschappij. Ook zou de digitalisering een rol spelen bij de ontwikkeling van een burn-out. Het feit dat er online veel vergeleken wordt met anderen geeft stress onder jongeren. Tot slot wordt er gezegd dat de jonge generatie te weinig veerkracht heeft.
Kan je een burn-out krijgen door school?
Ja, je kan een burn-out krijgen door school. Bij jongeren spelen sociale druk, sociale media, angst om er niet meer bij te horen en fomo (fear of missing out) spelen vaak een rol bij ontwikkelen van een burn-out. Een studenten burn-out is daarom geen onbekend fenomeen. Bekijk hier tips om als student een burn-out aan te pakken.
Heb ik als jongere een burn-out?
Een burn-out onder jongeren herken je aan dezelfde symptomen als bij volwassen: slecht slapen, stress, prikkelbaarheid, snel huilen en onzekerheid bijvoorbeeld. Als je meerdere van deze klachten langer dan zes maanden hebt, kan het zijn dat je overspannen raakt of een burn-out hebt. Twijfel je een burn-out hebt? Onze burn-out zelftest geeft je inzicht in je klachten en een bijpassend advies om je klachten te verminderen.
Burn-out door prestatiemaatschappij
Veel jonge mensen zouden druk ervaren door de prestatiemaatschappij: je ‘moet’ goed presteren tijdens je studie, direct de perfecte baan vinden en voldoen aan het ideaalplaatje.
Zelfs jonge kinderen ondervinden problemen door de prestatiemaatschappij. Er wordt verwacht dat een kind presteert op school en daarna huiswerk maakt. Ook tijdens hobby’s, die ter ontspanning moeten dienen, wordt verwacht dat het kind presteert. Hierdoor staat het brein van een kind constant ‘aan’ en ervaart hij of zij de druk en stress om te presteren.
Het ideaalplaatje waaraan moet worden voldaan, wordt versterkt door wat je van elkaar ziet op sociale media. Je denkt algauw: ‘Zo hoort het nu eenmaal’. Anderen lijken het allemaal perfect voor elkaar te hebben terwijl jij het allemaal nog niet weet en van studie, (bij)baan of relatie aan het switchen bent. Dan ga je je al snel ‘minder’ voelen. Bovendien kan je dan gaan denken: ‘Wat zullen ze van me vinden?’
Daardoor leg je jezelf meer druk op om het allemaal voor elkaar te krijgen. En vaak werkt dat averechts. Want stel dat je je studie echt niet leuk vindt? Ga je er dan toch mee door omdat je nu eenmaal een diploma ‘moet’ halen? Of gun je jezelf wat speelruimte?
Burn-out door digitalisering
Digitalisering zou een rol spelen bij het ontwikkelen van een burn-out. Door digitalisering gaat de informatiestroom sneller dan vroeger. We staan constant met elkaar in contact. De digitalisering zorgt dat we meer prikkels binnen krijgen. Ook zijn we door alle technologieën nooit ‘echt vrij’. Scholen hebben een elektronische leeromgeving en ook werk neem je makkelijk mee naar huis.
Hierdoor heb je minder ruimte voor ontspanning en dat geeft continu stress onder jongeren. Terwijl de balans tussen inspanning en ontspanning belangrijk is om een burn-out te voorkomen. Als deze balans verstoord raakt, heb je meer risico op een burn-out.
Burn-out door te weinig veerkracht
Volgens deskundigen draagt de manier waarop kinderen tegenwoordig vaak worden opgevoed eraan bij dat ze te weinig veerkracht hebben. Terwijl die veerkracht belangrijk is om problemen te voorkomen. Het gebrek aan veerkracht zou ook een reden zijn waarom kinderen en jongeren tegenwoordig vaker een burn-out ontwikkelen.
Ouders beschermen hun kinderen soms te fanatiek, omdat ze willen dat hun kinderen zo onbezorgd mogelijk door het leven gaan. Hierdoor leren kinderen echter niet hoe ze om moeten gaan met negatieve emoties. Jongeren hebben teleurstellingen echter nodig om weerbaarder te worden. Te weinig veerkracht zou kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een burn-out bij jongeren en kinderen.
Burn-out student
Kan een student een burn-out hebben? Het antwoord is ja. Sterker nog, je leest er tegenwoordig veel over in de media onder de naam: de studenten burn-out. Burn-out onder studenten is dan ook een probleem dat steeds groter wordt. Studenten ervaren niet alleen prestatie- en sociale druk, maar, sinds het afschaffen van de studiefinanciering in 2015, ook meer financiële stress.
Uit onderzoek (in opdracht van ISO) blijkt dat stress onder studenten die geld lenen om hun studie te bekostigen vaker voorkomt dan onder studenten die dit niet doen. Studenten die lenen zijn ten opzichte van niet-lenende studenten ook vermoeider, emotioneel uitgeput en maken zich meer zorgen over het krijgen van een burn-out. Ook doen zij, vanwege de kosten, minder vaak mee aan sociale activiteiten. Studenten blijven steeds vaker thuiswonen en uit cijfers blijkt dat het aantal studenten met een bijbaan tussen 2014 en 2017 gestegen is van 39 naar 70 procent.
Maar ook de toenemende prestatiedruk speelt een rol bij het ontwikkelen van burn-out klachten onder studenten. Uit onderzoek (van Windesheim) blijkt dat 69 procent van de studenten druk ervaart om te presteren. Lees ook het verhaal van Sophie Ousri die als student een burn-out kreeg.
Als jongere burn-outklachten voorkomen
Als je jongvolwassenen bent, ben je je er vaak onvoldoende van bewust dat dit het moment is waarop je juist mag onderzoeken en ontdekken. Je mág van relatie en studie wisselen. Ook hoef je nog niet te weten wat je wilt. Je mag vrij zijn en de wereld ontdekken totdat je het wél weet. Fouten maken is daarbij niet erg, maar juist belangrijk. Want van fouten maken leer je.
Als je als jongere burn-outklachten wil voorkomen is het belangrijk om minder hoge eisen aan jezelf en je omgeving te stellen. Het is beter om weer fouten te leren maken en het perfecte plaatje los te laten. Durf jezelf kwetsbaar op te stellen: je weet nog niet alles en dat is oké. Met iemand hierover praten kan ook opluchten.
Ontdek hoe je meer speelruimte kan nemen voor jezelf. En zorg dat je bezig bent met de dingen die jou energie geven in plaats van met wat je energie kost. Zoek een goede balans voor jou tussen in- en ontspanning. Het is vooral belangrijk dat je ruimte in je hoofd hebt. Zo kan je makkelijker kiezen voor jezelf en voor wat je het liefst wilt doen. Ook al klopt dit niet met hoe het ‘hoort’. Goed voor jezelf zorgen kan je stressklachten verminderen. Sporten helpt bijvoorbeeld tegen stress en een goede conditie maakt je weerbaarder.
Wat te doen als je kind een burn-out heeft?
Als ouder doe je er waarschijnlijk alles aan om ervoor te zorgen dat het goed gaat met je kind. Toch kan een kind, bijvoorbeeld door school, stress ervaren, zich overspannen voelen of zelfs tegen een burn-out aan zitten of die al hebben. Dus wat kan je als ouder doen als je kind een burn-out heeft?
Als je het vermoeden hebt dat je kind last heeft van burn-outklachten, raden we je aan hier eerst met je kind over te praten. Hier kan je tips vinden hoe je dat doet en hoe je verder als naasten om kan gaan met burn-out. Burn-outs onder kinderen komen steeds vaker voor, maar zijn niet ‘normaal’. Neem daarom contact op met een professional als je vermoedt dat je kind een burn-out heeft.
Ondersteuning nodig?
Je hoeft niet in je eentje aan je herstel te werken. Bij burn-out klachten is het zelfs lastig om te herstellen zonder hulp. Zoek daarom hulp als je hier behoefte aan hebt. Wij denken graag met jou mee en luisteren naar jouw zorgen en beantwoorden jouw vragen. Je kan ons vrijblijvend bellen op 085 – 4014 720 of plan hier je gratis adviesgesprek.
Meer informatie over burn-out
Meer lezen over burn-out en stress onder jongeren? Je vindt meer betrouwbare informatie op:
Informatie gecontroleerd door expert
De informatie op deze pagina is gecontroleerd en goedgekeurd door Guusje Valk, psycholoog in Rotterdam. Guusje is onder andere gespecialiseerd in het behandelen van burn-out en aangesloten bij het NIP en bij Psyned.
Last van burn-out klachten?
Burn-outs komen steeds vaker voor onder jongeren. Neem je klachten altijd serieus. Heb je advies of ondersteuning nodig? Neem vrijblijvend contact met ons op, wij helpen je graag.
