Hyperventilatie

Meestal gaat ademen vanzelf. Maar soms slaat je ademhaling op hol, zonder dat je iets actiefs doet. Dat noemen we hyperventilatie. Je ademt dan te diep en te snel. Daardoor kan je duizelig worden, steken in je borst voelen of merken dat je hart sneller klopt. Hyperventilatie voelt niet alleen vervelend, het kan ook best eng zijn. Leer hoe je jouw ademhaling weer onder controle krijgt – je kan vandaag nog beginnen.

Snel de juiste hulp

  • In ±15 minuten persoonlijk advies.
  • Aandacht voor jouw verhaal.
  • Gekoppeld aan een psycholoog die past.
Of bel direct 085-4014720
  • Snel de juiste hulp.
  • Persoonlijk advies.
Hyperventilatie

Wat is hyperventilatie?

Ademhalen gaat meestal vanzelf. Je hoeft er niet over na te denken. Maar als je stress, spanning of angst hebt, kan je ademhaling veranderen. Een volwassene ademt gemiddeld tien keer per minuut. Als je meer dan twintig keer per minuut ademt, heb je een versnelde ademhaling. Je lichaam maakt dan stresshormonen aan en bereidt zich voor op actie. Hierdoor versnellen je ademhaling en hartslag. Dit heet hyperventilatie- of acute hyperventilatie. Bij sporten is sneller ademen normaal. Maar bij hyperventilatie adem je te snel, terwijl je niet actief bent.

Wat is chronische hyperventilatie?

Als je hyperventileert, kan je bang worden dat er iets ergs gebeurt, zoals flauwvallen of een hartaanval. Tijdens een aanval kan je heftige klachten ervaren. Daardoor kan je banger worden en nog sneller gaan ademen. Zo kom je in een vicieuze cirkel terecht.

Heb je vaak last van hyperventilatie? Dan kan het zijn dat je chronische hyperventilatie hebt. Je ademt dan langere tijd te snel. Stress en angst spelen hierbij vaak een grote rol.

Wat is het verschil tussen acute hyperventilatie en chronische hyperventilatie?

Bij beide vormen van hyperventilatie adem je te snel en kan je je benauwd voelen. Het verschil zit in de duur en de intensiteit van je klachten.

Bij acute hyperventilatie krijg je een eenmalige, hevige aanval. Bij chronische hyperventilatie zijn de klachten minder heftig, maar houden ze langer aan. Omdat chronische hyperventilatie minder opvalt, is het soms lastig te herkennen. Je kan je de hele dag niet lekker voelen en allerlei symptomen ervaren, zonder door te hebben dat je aan het hyperventileren bent.

Wat zijn symptomen van hyperventilatie?

Door de snelle ademhaling kan je allerlei lichamelijke en psychische klachten ervaren. Tijdens een aanval gaat het zuurstofgehalte in het bloed omhoog en het koolzuurgehalte omlaag. Hierdoor kan je de volgende (veelvoorkomende) symptomen ervaren:

Lichamelijke klachten bij hyperventilatie

  • kortademigheid en een snel kloppend hart;
  • misselijkheid en buikpijn;
  • een drukkend of stekend gevoel op de borst;
  • duizeligheid en een licht gevoel in het hoofd;
  • tintelingen rond de mond en in de handen;
  • hoofdpijn en wazig zien;
  • spierkrampen en een droge mond.

Psychische klachten hyperventilatie

Is hyperventilatie gevaarlijk?

Een hyperventilatie-aanval voelt alsof er ineens een golf van angst over je heen komt. Je kan dan ook lichamelijke klachten ervaren. Sommige mensen vinden dat zo beangstigend dat ze bang worden voor een volgende aanval. Ze proberen die te vermijden, maar juist die angst kan weer een aanval uitlokken. Zo kom je in een vicieuze cirkel terecht. 

Veel mensen schrikken hiervan en denken dat ze de controle verliezen, gek worden of zelfs doodgaan. Dat kan heel eng zijn. Gelukkig zijn de klachten die je voelt meestal niet gevaarlijk. Twijfel je? Laat dan voor de zekerheid eerst onderzoeken of er geen lichamelijke oorzaak is, zoals hartklachten. Dat geeft rust.

Waarom begint iemand te hyperventileren?

Je ademhaling past zich aan bij wat je doet. Als je slaapt, adem je rustig. Als je sport, adem je sneller. Onze ademhaling kan van slag raken door zowel lichamelijke als psychische klachten. Hyperventilatie komt vaak voor bij stress, angstklachten, een burn-out en depressie. Wat deze klachten gemeen hebben? Ze veroorzaken allemaal spanning en angst.

Stress heeft invloed op het deel van je hersenen dat je ademhaling regelt. Daardoor begin je sneller te ademen. Als de stress afneemt, kan je ademhaling weer rustiger worden.

Als je je langdurig gespannen voelt, wordt je ademhaling meestal sneller en oppervlakkiger — wat op zijn beurt weer meer stress veroorzaakt. Vooral als je angstig bent geworden om te hyperventileren. Dan is de kans groter dat je een nieuwe aanval uitlokt, waardoor je in een vicieuze cirkel van chronische hyperventilatie terechtkomt.

Behandeling hyperventilatie

Een psycholoog kan je helpen als je veel last hebt van hyperventilatie. Vaak ontstaat een snelle ademhaling door stress of angst. Je ademt te snel, waardoor je lichaam in paniek kan raken — je hebt het gevoel dat je niet genoeg lucht krijgt. Dit zorgt weer voor meer angst en spanning.

Veel mensen schrikken van een hyperventilatie-aanval. Alleen al beter begrijpen wat er in je lichaam gebeurt, kan helpen om minder angstig te zijn voor een nieuwe aanval. Een psycholoog legt daarom uit wat er precies gebeurt tijdens zo'n aanval.

Daarnaast leer je hoe je je ademhaling weer tot rust brengt. Je oefent met ontspanningstechnieken, zoals ademhalingsoefeningen of mindfulness. Ook kijken jullie samen naar de oorzaken van jouw stress of spanning. Zo pak je stap voor stap de kern aan en krijg je weer meer grip op je ademhaling.

Hulp bij hyperventilatie

Weet je niet zeker of je last hebt van (chronische) hyperventilatie? Wil je meer informatie over de behandeling? Of heb je nog andere vragen? Neem dan gerust contact met ons op voor persoonlijk advies. Samen kijken we of een psycholoog je kan helpen bij jouw klachten. Bel ons op 085-4014720 of stuur ons een bericht.

Wat te doen bij hyperventilatie?

Hyperventilatie is geen fijn gevoel, maar meestal gaat het vanzelf over. Je kan zelf een aantal dingen doen om sneller tot rust te komen, zelfs als je het gevoel hebt de controle te verliezen. Probeer je ademhaling rustig te houden. Dit kan lastig zijn, daarom geven we je een paar tips om  hyperventilatie te stoppen:

  • Breng je aandacht naar je ademhaling. Adem drie seconden in en zes seconden uit. Zo kalmeer je je zenuwstelsel. Als je ademhaling verstoord is, kan dit moeilijk zijn. Je kan jezelf helpen door bij elke tel een beetje lucht uit te ademen.
  • Leg je handen op je buik en controleer de ademhaling vanuit daar. Duw je handen weg bij de inademing, zo controleer je of je het goed doet.
  • Zoek afleiding en richt je aandacht op iets anders. Maak bijvoorbeeld wat simpele bewegingen, ga hardop tegen jezelf praten of zing een liedje.
  • Je hoort en ziet heel vaak mensen in een papieren zakje ademen. Meestal helpt dit niet als je aan het hyperventileren bent.
  • Zoek professionele hulp en praat over je angsten.

Voor iedereen werkt iets anders, dus probeer uit wat voor jou helpt. In de toekomst kan dit je helpen om hyperventilatie te stoppen. Daarnaast geeft het je vertrouwen dat je zelf weer de controle hebt en het aankan. Dit kan angst verminderen en daarmee kan hyperventilatie afnemen.

Psycholoog Yvonne Willemstijn uit Den Haag
26/06/2025

Informatie nagekeken door expert

Deze pagina is nagekeken door Yvonne Willemstijn. Ze is freelance psycholoog en Uitvoerend Specialist Aanpak Huiselijk Geweld in Den Haag, met een specialisatie in het opstellen van persoonlijkheidsrapportages. Zij is aangesloten bij het NIP. Wil je meer weten over haar werk? Bekijk hier haar LinkedIn-profiel.

Deze psychologen helpen je graag bij hyperventilatie

Bekijk hun profiel en plan je gratis adviesgesprek in.

Veelgestelde vragen

Psycholoog Yvonne Willemstijn uit Den Haag
26/06/2025

Informatie nagekeken door expert

Deze pagina is nagekeken door Yvonne Willemstijn. Ze is freelance psycholoog en Uitvoerend Specialist Aanpak Huiselijk Geweld in Den Haag, met een specialisatie in het opstellen van persoonlijkheidsrapportages. Zij is aangesloten bij het NIP. Wil je meer weten over haar werk? Bekijk hier haar LinkedIn-profiel.

Waar wacht je op?

Plan vandaag nog een vrijblijvend adviesgesprek. Wij bellen je op, samen bespreken we in ± 15 minuten je hulpvraag en we koppelen je aan een psycholoog die bij jou past.

Of direct bellen? Bel 085-4014720