Postnatale depressie

Wat is een postnatale depressie? 

Een postnatale depressie, ook wel postpartum depressie of perinatale depressie genoemd, is iets wat je tijdens de zwangerschap en/of na de geboorte van je kind kan ervaren. Of je je nou wel of niet had verheugd op de komst van jouw kind, bij een postnatale depressie geeft de baby jou weinig plezier. Je voelt je somber, neerslachtig en/of angstig. Je twijfelt of je wel een goede moeder bent. Daarnaast ben je overbezorgd of kan je je juist moeilijk aan je kind hechten. Ook ben je moe, prikkelbaar en heb je last van huilbuien. Je verwachtingen waren anders dan de werkelijkheid. Je voelt je schuldig en/of schaamt je voor je gevoel. Weet dat je niet alleen bent; dit komt bij ongeveer 10 procent van de moeders voor. Een postnatale depressie ontstaat niet altijd direct na de geboorte. Soms beginnen de klachten pas na enkele weken of maanden. Je kan er ook last van krijgen als je weer begint met werken of als je stopt met borstvoeding geven. Daarnaast is het mogelijk dat je al voor de bevalling last krijgt van sombere gevoelens. 

Symptomen postnatale depressie 

Het krijgen van een kind is ingrijpend. Het brengt veel veranderingen teweeg. In het begin slaap je weinig en kan je vermoeid raken. Je kind is volledig afhankelijk van je en dat vraagt veel van je. Het is ook niet gek dat je je veel zorgen maakt. Maar als je klachten lang blijven hangen kan het zijn dat er meer speelt. De symptomen van een postnatale depressie lijken erg op die van een depressie. De klachten die je kan ervaren zijn: 

• Je hebt last van somberheid en/of angst. 
• Je voelt je waardeloos. 
• Je hebt nergens zin in. 
• Je eet heel weinig of te veel. 
• Je slaapt slecht. 
• Je hebt last van schuldgevoelens. 
• Je voelt je onrustig of je bent heel geremd. 
• Je hebt last van vermoeidheid. 
• Je hebt paniekaanvallen. 
• Je bent bang dat je jezelf of de baby iets aandoet. 
• Je hebt concentratieproblemen. 
• Je denkt dat je geen goede moeder bent. 
• Je hebt moeite met beslissingen nemen. 
• Je kan last hebben van psychotische kenmerken. 
• Je hebt geen moedergevoelens of je bent overbezorgd. 
• Je denkt aan de dood of je bent suïcidaal*.  

* Als je aan zelfdoding denkt, praat daar dan over met de deskundige vrijwilligers van 113 Zelfmoordpreventie via de telefoon (0900-0113) of chat (24 uur per dag bereikbaar). 

Neem jouw klachten altijd serieus. Als je langer dan twee weken last hebt van een somber gevoel, de symptomen erger worden, je niet goed voor de baby kan zorgen of gedachtes hebt over jezelf of de baby iets aandoen, is het belangrijk dat je meteen professionele hulp zoekt. 

Postpartum psychose 

Het negatieve gevoel kan bij sommige vrouwen een ernstige vorm aannemen: een postpartum psychose. Dit is een zeldzame aandoening die kan ontstaan in de eerste vier weken na de bevalling. Je kan last hebben van waanbeelden, hallucinaties en je kan een vertekend beeld hebben van de werkelijkheid. Hierdoor kan je bijvoorbeeld denken dat je kind niet van jou is of de gedachte hebben dat je je kind of jezelf iets aan wilt doen. Als je deze gedachtes hebt, is het belangrijk dat je professionele hulp zoekt, neem daarom direct contact op met je huisarts. 

Oorzaak postnatale depressie 

Postnatale depressie ontstaat vaak door een mix van biologische, psychische en sociale factoren. Het kan genetisch zijn of veroorzaakt worden door hormonale veranderingen, uitputting of een tekort aan vitaminen. Als je onzeker of perfectionistisch bent, of als je moeite hebt om emoties te uiten, loop je meer risico. Dingen die je in je leven meemaakt, zoals een sterfgeval in je familie, moeizame zwangerschap, relatieproblemen of weinig steun van je partner en/of familie, hebben ook invloed op je stemming. Het maatschappelijke beeld dat bestaat, ‘het krijgen van een kind is het beste dat je kan overkomen’, kan meespelen bij het ontwikkelen van een postnatale depressie. Dit beeld kan jou veel druk geven. Want wat als het hebben van een baby jou zwaar valt en jouw werkelijkheid afwijkt van dat beeld?  Dit kan erg teleurstellend zijn en misschien voel je je daardoor een slechte moeder. 

Depressie bij vaders  

Niet alleen vrouwen, maar ook (nieuwe) vaders kunnen vermoeidheid en sombere gevoelens ervaren tijdens de zwangerschap. Bij mannen kan een postnatale depressie zich anders uiten dan bij een vrouw, met symptomen zoals woedeaanvallen, prikkelbaarheid, zich terugtrekken, impulsiviteit en mogelijk meer lichamelijke klachten. Net als bij vrouwen komt dit vaak door een mix van biologische, psychische en sociale factoren. Meestal ligt alle aandacht op de vrouw en het kind, dit kan daar invloed hebben. Maar mannen hebben ook een grotere kans op depressieve klachten als hun partner depressief is. Dit kan ertoe leiden dat beide ouders tegelijkertijd depressief zijn. 

Wat te doen bij een postnatale depressie? 

Merk je dat je last hebt van sombere gevoelens na de bevalling? Het is belangrijk dat je je klachten serieus neemt en je er niet tegen verzet. De gevoelens en gedachten worden veroorzaakt door de postnatale depressie, niet door wie jij bent als persoon. Het is belangrijk dat je genoeg rust neemt. Hulp vragen bij de verzorging kan enorm helpen. Je mag als moeder fouten maken, dus wees een beetje lief voor jezelf. Daarnaast is het goed om met vrienden en familie te praten over je gevoelens. 

Als je merkt dat je een langere periode somber bent na de geboorte van je kind, kan het zijn dat je last hebt van een postnatale depressie. Dit is normaal en komt door de hormoonspiegels, maar als het langer aanhoudt, is het belangrijk om hulp te zoeken. Een postnatale depressie gaat meestal niet vanzelf over, maar kan wel goed behandeld worden. Loop daarom niet te lang door met je klachten. 

Behandeling postnatale depressie 

Een postnatale depressie is goed te behandelen. Welke behandeling het beste bij je past is afhankelijk van je situatie. Vaak wordt cognitieve gedragstherapie ingezet. Samen met je psycholoog neem je jouw negatieve gedachten onder de loep. Waarom heb je deze gedachten? Vervolgens ga je de belemmerende gedachten ombuigen naar neutrale of positieve gedachten. Soms wordt medicatie aangeraden, zoals antidepressiva of een kalmerings- en/of slaapmiddel. Let op: bij Psyned schrijven we geen medicatie voor. 

Hulp bij postnatale depressie 

Herken je je in de symptomen van een postnatale depressie? Dan is het verstandig om professionele hulp te zoeken. Hoe sneller je klachten worden behandeld, hoe beter dit is. Bij Psyned zijn er verschillende psychologen aangesloten die expert zijn op het gebied van klachten die tijdens of na de zwangerschap kunnen ontstaan. Maak je je zorgen en twijfel je over wat voor jou de beste zorg is? Neem dan contact op met ons verwijsteam. Dit doe je door 085-4014720  of plan een gratis adviesgesprek in. Zij denken graag met je mee.