Autisme

Wat is autisme?

Autisme, of Autisme Spectrum Stoornis (ASS), is een ontwikkelingsstoornis waarbij bepaalde hersengebieden op een andere manier met elkaar communiceren. Omdat autisme er bij iedereen anders uitziet, noemen we het een stoornis met een breed spectrum. De ene persoon heeft bijvoorbeeld veel moeite met sociale situaties, terwijl een ander daar minder last van heeft. Mensen met autisme vinden het vaak lastig om informatie te filteren, waardoor alles tegelijk binnenkomt. Dit kan het moeilijk maken om prikkels goed te verwerken.

Symptomen autisme

Het is moeilijk om autisme in een hokje te plaatsen. Bij iedereen uit het zich op een andere manier. Toch kan je het aan een aantal kenmerken herkennen, zoals: 

• Soms vind je sociale situaties lastig en vang je bepaalde signalen niet op.
• Vaak neem je dingen heel letterlijk.
• Je bent loyaal, eerlijk en spreekt altijd vanuit je hart.
• Onverwachte veranderingen vind je moeilijk.
• Je hebt een scherp oog voor detail.
• Je bent goed in analyseren en het herkennen van patronen.
• Over koetjes en kalfjes praten is niet echt jouw ding.
• Het kan soms lastig zijn om het grote geheel te overzien.
• Buiten de hokjes denken en nieuwe ideeën bedenken gaat je makkelijk af.
• Je bent perfectionistisch en zorgt ervoor dat alles tot in de puntjes klopt.
• Je bent gevoelig voor prikkels.
• Je hebt een sterke focus op onderwerpen die je interesseren en duikt daar vaak diep in.
• Je kan in een hyperfocus raken, waarbij je je volledig in iets verliest.
• 1-op-1 gesprekken vind je het fijnst.

Als je jezelf in deze eigenschappen herkent, is dat heel normaal. Veel mensen herkennen zich erin. We vinden het allemaal prettig om een vast ritme te hebben of ons langere tijd in iets te verdiepen. Pas als deze eigenschappen zich opstapelen en je dagelijks functioneren belemmeren, kan er sprake zijn van een Autisme Spectrum Stoornis.

Kenmerken autisme

Autisme Spectrum Stoornis uit zich niet bij iedereen hetzelfde. Mensen met autisme delen bepaalde eigenschappen, maar hoeveel van deze eigenschappen ze hebben en hoeveel last je ervan hebt, kan per persoon sterk verschillen. Het is de combinatie en ernst van symptomen die bepaalt of iemand autisme heeft. We bespreken de meest voorkomende kenmerken van het Autisme Spectrum Stoornis. 

Oorzaak autisme

Een Autisme Spectrum Stoornis heb je vanaf je geboorte en blijft je hele leven bij je. Het is voor 80% erfelijk bepaald. Als een van je ouders autisme heeft, is de kans dus groot dat jij het ook hebt. Bij sommige kinderen is het al voor hun derde levensjaar zichtbaar, bij anderen wordt het pas later ontdekt. Ongeveer 1 à 2% van de Nederlanders heeft autisme – dat zijn zo'n 200.000 mensen.

Naast erfelijkheid speelt je omgeving ook een rol. Je kan de genen van autisme hebben, maar of je het ontwikkelt, hangt af van dingen die gebeuren tijdens de zwangerschap, rondom de geboorte en in de vroege levensjaren. Denk bijvoorbeeld aan een zuurstoftekort, infecties of de leeftijd van de ouders bij de geboorte.

Autisme en depressie

Veel mensen met autisme krijgen ook te maken met depressie. Dit komt omdat ze vaak tegen problemen aanlopen. Mensen met autisme worden bijvoorbeeld soms gepest en kunnen soms geen baan vinden, zelfs als ze goed opgeleid zijn. Het is moeilijk om depressie te herkennen bij mensen met autisme en het wordt vaak pas laat ontdekt. Dit komt omdat de symptomen, zoals weinig initiatief nemen en je terugtrekken, lijken op de kenmerken van autisme. 

ADHD en autisme

ADHD en autisme komen vaak samen voor. Waarom dat zo is, is nog niet duidelijk. De twee stoornissen lijken veel op elkaar, wat het stellen van de juiste diagnose moeilijk kan maken. Hierdoor kan je een dubbele diagnose krijgen. Bijvoorbeeld: je kan ADHD hebben omdat je impulsief bent, maar dit gedrag kan ook bij autisme horen door een intense interesse. Mensen met zowel ADHD als autisme hebben vaak tegengestelde behoeften: ze hebben rust en regelmaat nodig vanwege hun autisme, maar vinden routines saai door hun ADHD. Dit maakt het moeilijk om een balans te vinden.

Behandeling van autisme

De behandeling begint meestal met psycho-educatie. Je krijgt dan uitleg over autisme en over de dingen waar je mogelijk tegenaan loopt. Dit helpt je om het beter te begrijpen – iets wat veel mensen als prettig ervaren. Daarna kijken we samen wat jij nodig hebt. Iedereen is anders, dus de behandeling wordt afgestemd op jouw persoonlijke situatie.

Stel, je denkt vaak negatief over jezelf. Dan kan cognitieve gedragstherapie helpend zijn. Samen met je psycholoog onderzoek je of die negatieve gedachten wel kloppen. Vaak blijkt dat je veel te streng bent voor jezelf. Vervolgens ga je oefenen met het vervangen van die gedachten door vriendelijkere, positievere alternatieven. Zo werk je stap voor stap aan een positiever zelfbeeld.

Hulp bij autisme

Bij Psyned staan we voor je klaar. Onze psychologen hebben ervaring in het begeleiden van zowel kinderen als volwassenen met autisme. Ook als ouder kan je bij ons terecht voor steun en advies. Samen kijken we wat jij – of jullie – nodig hebben.

Twijfel je of je autisme hebt? Weet je niet precies welke hulp je nodig hebt, of heb je gewoon nog vragen? Ons verwijsteam helpt je graag verder. Bel 085-4014720 of plan een gratis adviesgesprek in. We denken graag met je mee.