Wat zijn nachtelijke paniekaanvallen?
Een nachtelijke paniekaanval is een paniekaanval die je krijgt terwijl je slaapt. Je schrikt zomaar wakker, dus niet omdat je bijvoorbeeld een nachtmerrie hebt of iets hoort waar je van schrikt. Doordat je ineens wakker schrikt en paniek voelt, voel je vaak extra veel angst tijdens deze paniekaanvallen. Kleine kinderen hebben ook vaak last van nachtelijke paniekaanvallen, dan noemen we dat nachtangst.
Wat voel ik?
Bij een paniekaanval overdag voel je vaak dat die eraan aankomt. Bij een paniekaanval in bed voel je dit niet, want je ligt tenslotte te slapen. Los daarvan, lijken de klachten op die van een paniekaanval overdag. Zo kan je last krijgen van erge angst, hartkloppingen, zweten en trillende handen. Ook kan je pijn op je borst krijgen, misselijk worden of kan het voelen alsof je geen lucht meer krijgt.
Wij kunnen je helpen
Direct de juiste hulp van een psycholoog die bij jou past
- Gekwalificeerde psychologen
- Al 47.242 mensen geholpen
- Snel en persoonlijk
- Geen wachtlijst
Waarom heb ik paniek tijdens het slapen?
Een paniekaanval in je slaap kan een beetje gek klinken, want je ligt toch te slapen? Je zou denken dat je dan heel ontspannen bent. Maar tijdens het slapen gebeurt er heel veel in je hersenen: je verwerkt alles van die dag. Er zijn dan ook een aantal redenen waarom je last kan hebben van nachtelijke paniekaanvallen.
Angst en stress
Als je last hebt van angsten of paniekaanvallen overdag, is de kans groter dat je een paniekaanval in de nacht krijgt. Je neemt de spanning mee in je slaap.
Te weinig slaap
Dit kan wat tegenstrijdig klinken, maar een trigger voor nachtelijke paniekaanvallen is te weinig slaap. Als je niet voldoende uitgerust bent, ben je emotioneel gezien wat minder stabiel. Dat kan de angsten versterken en zorgen voor een nachtelijke paniekaanval.
Te veel cafeïne
Cafeïne maakt je alert, maar het activeert ook je lichaam. Je hartslag gaat omhoog, je gaat sneller ademen en je lichaam maakt stresshormonen aan. Als je daar gevoelig voor bent, kan dat paniek oproepen – zelfs in je slaap. Zeker als je laat op de dag nog koffie, cola of energiedrankjes neemt, kan dat een nachtelijke paniekaanval uitlokken.
Medicijnen
Sommige medicijnen kunnen bijwerkingen geven, zoals een snelle hartslag of onrustig gevoel. Daar kun je paniekerig van worden, ook ’s nachts. Soms krijg je juist klachten als je net begint met een medicijn of ermee stopt. Dat kan ervoor zorgen dat je wakker wordt met een paniekaanval.
Weer in slaap vallen, hoe doe je dat?
Na een paniekaanval in bed wil je het liefst zo snel mogelijk weer verder slapen. Maar dat is vaak niet zo makkelijk. Je hoofd is misschien alweer rustig, maar je lichaam staat nog in de ‘alarmstand’.
Ademhalen
Tijdens een paniekaanval ga je vaak sneller ademen, of zelfs hyperventileren. Om de paniek te kalmeren, helpt het om je ademhaling onder controle te krijgen. Ademhalingsoefeningen kunnen hierbij helpen. Een voorbeeld van zo’n oefening is dat je rechtop gaat zitten en diep door je neus ademhaalt. Je ademt dan 4 tellen in en 8 tellen uit. Of 3 tellen in en 6 tellen uit – zolang je maar langer uitademt dan inademt. Zo breng je je lichaam tot rust.
Na de paniekaanval
Ook als de paniek wat gezakt is, kan het lastig zijn om weer in slaap te vallen. De alarmbellen staan nog steeds aan, ook al voel je ze niet meer zo erg. Je lichaam heeft nog tijd nodig om te ontspannen. Het kan dan helpen om afleiding te zoeken. Pak liever niet je telefoon: het schermlicht kan je lichaam laten denken dat het ochtend is. Kies een andere, rustigere afleiding, zoals even wandelen door het huis, wat water in je gezicht plenzen, een warme douche of een paar bladzijdes lezen. Zo help je jezelf weer richting slaap.
Hulp bij nachtelijke paniekaanvallen
Nachtelijke paniekaanvallen kunnen je flink uit je slaap houden. Je schrikt wakker, bent in paniek en slaapt daarna vaak slecht. Dat put uit en maakt de angst soms alleen maar erger. Wil je ermee aan de slag, dan is het belangrijk om te weten waar ze vandaan komen. Een psycholoog kan je hierbij helpen. Ons verwijsteam helpt je graag bij het vinden van een psycholoog die past bij jou en je hulpvraag. Je kan bellen naar 085-4014720 of een gratis adviesgesprek inplannen.
