Slechte goede voornemens

(Dit artikel verscheen 26 december al op de Vondelgym blog)

Het is weer zo ver: de tijd van kerst en oudjaarsbacchanalen met familie, vrienden en collega’s. Overal om mij heen schieten de kerst- en nieuwjaarborrels als paddenstoelen uit de grond en hoewel de Bourgondiër in ons alle aandacht opeist, begint er nog iets anders te knagen na die derde oliebol en dat zoveelste glas champagne.

“Ja, 1 januari is het afgelopen met het roken!”, “komend jaar ga ik écht afvallen, “een wasbordje is het helemaal voor mij in 2017”. Afgelopen jaar bleek ongeveer 80% van de Nederlanders goede voornemens te hebben en dan het vaakst op het gebied van sport en gezondheid. Aan wensen geen gebrek dus.

Maar helaas, je voelt de bui al hangen. Een kwart van de goede voornemens wordt na slechts één week al overboord gegooid, één week! Kom op mensen. Zes maanden later staat het er nog iets bedroevender voor: nog eens één derde houdt het voor gezien. En zo loopt dit een beetje af tot er een lullige 10% over is. Chapeau voor de harde kern.

Ik moet jullie eerlijk bekennen… Ik maak(te) me er ook schuldig aan. Ik wist dondersgoed wat me te doen stond. Maar na een aantal weken leek ik ineens de weg naar de sportschool niet meer te kunnen vinden, was mijn agenda ‘toch echt te vol’ of was ik ‘te moe’ om na werk mezelf nog een schop onder mijn kont te geven.

Ik hoef jullie niet uit te leggen wat de voordelen zijn van sporten en gezonde voeding. Dit weten jullie al. Maar hoe kan het nou, dat ik en zovelen anderen desondanks zo ontzettend veel moeite hebben om ons te houden aan ons plan?

Onderzoek toont aan dat wilskracht inspanning vergt en mentale energie kost. Als we graag slim willen overkomen noemen wij psychologen dit fenomeen ‘ego depletie’.

Ben je moe? Dan heb je minder brandstof om je wilskracht overeind te houden en is het dus moeilijker om je aan je voornemens te houden. Vandaar dat we gemiddeld gezien vaker ’s avonds snacken dan overdag. Ik heb me altijd al afgevraagd of dat de reden is voor dat lampje in de koelkast…

Hoe kunnen we er nu voor zorgen dat we ze wel volhouden? Hieronder een aantal tips:

1. Eén ding tegelijk.

Als je stopt met roken, veganist wordt, je oma meer wil bellen, en een wasbordje wil creëren per 1 januari, kan je het wel vergeten. Je brein heeft het wel druk genoeg met één goed voornemen.

2. Stel realistische doelen.

Als je een marathon wil rennen, bouw dit dan geleidelijk op. Breek je uiteindelijke doel op in kleinere, haalbare subdoelen. Zo ervaar je sneller en vaker kleine successen, die motiverend zijn om verder te gaan met je plan. Dit geldt natuurlijk ook voor gezonder eten en andere voornemens.

3. Accepteer terugvallen.

Voor mij persoonlijk een belangrijke. Als je biertjes of wijntjes hebt gedronken op zaterdagavond en je daarna hebt laten verleiden tot een kapsalon in de vroege ochtend: voel je niet schuldig. Als je een belangrijke gedragsverandering wil realiseren is het onvermijdelijk dat je wel eens terugvalt in een oud patroon of een misstapje maakt. Dit hoort er bij. Oordeel er dus niet over, maar ga rustig verder waar je gebleven was.

4. Stel SMART-doelen.

I know, vreselijk, alsof je mentor weer voor je neus staat. En toch is dit echt de manier om jezelf te pushen. Formuleer Specifieke, Meetbare, Acceptabele, Realistische en Tijdgebonden doelen. Zeg dus niet: ik ga vaker sporten komend jaar, maar kies voor: Ik ga komend jaar werken aan mijn gezondheid door te kickboxen met mijn beste vriendin, 2x per week, ook als het regent en we moeten met de fiets.

5. Deel je doelen.

Vertel anderen wat je wil bereiken, zij kunnen je wellicht steunen of misschien wel die schop onder je kont geven die we allemaal soms zo hard nodig hebben.

6. Pin je niet vast op 1 januari.

Het maakt helemaal niet uit welk moment van het jaar je uitkiest om aan jezelf te werken. En denk vooral niet dat je kans verkeken is als je niet op 1 januari kunt starten!

As for me, ik heb me per 1 januari 2017 ingeschreven bij de Vondelgym Oost. Serieus? Ja serieus. Het wordt tijd om daar eens een SMART doel bij te formuleren en vrienden op te zadelen met mijn voornemens. Want stiekem wil ik ook dit jaar weer graag bij die 10% horen, de harde kern.

Ik wil echter nog één laatste doel voor 2016 bereiken: mijn eerste blog voor Vondelgym online laten gaan!

© 2017 Julia van Alphen – Psycholoog Amsterdam