Ik ben de beste, ook als dat niet zo is

Omgaan met tegenslagen

Deze column verscheen eerder op de Vondelgym blog

Weten jullie nog dat ik het de vorige keer had over jezelf sterk denken? Positief over jezelf denken kan (uiteraard in combinatie met een haalbaar doel, je weet wel, die je eind december hebt opgesteld….) bewerkstelligen dat je makkelijker en meer succes boekt.

Stel dat je nou (nog) geen succes hebt geboekt. Moet je dan de schuld buiten jezelf leggen, om je vers klaargemaakte, placebo-versterkte, positieve zelfbeeld overeind te houden?

Nee. Waarom niet? Omdat we anders nogal boos en defensief door het leven gaan. Als jij voelt dat je onrecht wordt aangedaan waar jij geen enkel aandeel in hebt gehad, heb je des te meer reden om boos te zijn en de schuld niet bij jezelf te leggen. Niet alleen worden we daar over het algemeen minder leuke mensen van voor de buitenwereld, ook je eigen geluk kan je er goed door laten verpesten. Je bent daarnaast niet meer in staat om te leren, je te ontwikkelen en jezelf te verbeteren, want je weet niet wat je anders kunt doen. En is verbeteren, ontwikkelen leren en sterker worden nou niet precies jouw doel?

Waarom is het soms zo moeilijk om je eigen aandeel te zien?

1. Jij bent niet de toeschouwer in jouw verhaal, maar de hoofdpersoon. Dit maakt het automatisch moeilijker om als het ware in helikopter-view boven de situatie te hangen en van een afstandje te bekijken wat jouw aandeel daarin is. Je kunt immers letterlijk gezien niet naar jezelf kijken.
2. Het is lekker veilig om niet naar jezelf te kijken. Het is ontzettend moeilijk om naar je eigen aandeel te kijken op het moment dat dit betekent dat jouw eigenwaarde een deuk oploopt. Want wat nou als jij een onderdeel van de oorzaak bent? Dan ben jij (mede) schuldig aan je eigen probleem!

Het is dus een stuk veiliger om jouw verbroken relatie te wijten aan je ex-partner, je niet behaalde sportdoel te wijten aan tijdsgebrek of je mislukte zakendeal toe te schrijven aan een niet professionele zakenpartner. Externaliseren, noemen we dat.

Externaliseren lijkt de overtreffende trap van zelfverzekerdheid te zijn. Echter, niets is minder waar. Want wie is nou minder zelfverzekerd dan degene die niet naar zichzelf durft te kijken? Hoe zelfverzekerd ben je, als er niets meer van je eigenwaarde overblijft, als je dat toch doet?

Het gaat dus allemaal om balans

Successen aan jezelf toe kunnen schrijven, maar ook met een nieuwsgierige blik naar jezelf blijven kijken als het niet lukt. Bewustzijn van jouw perspectief in het geheel én nieuwsgierig en open naar je eigen aandeel in situaties kijken. Vraag jezelf:

• Wat zie je als je naar jezelf kijkt?
• Ben je defensief? Oké, dan kan het zijn dat je eigenwaarde bedreigd wordt.
• Ben je bereid om toch naar jezelf te kijken? Gefeliciteerd! Je bent een stap verder in je proces naar verbetering, leren, ontwikkeling en sterker worden.

Het kan heel moeilijk zijn om dit in je eentje voor elkaar te boksen. Als je hier mee aan de slag wil, deel dit dan met je partner, vrienden of een ander die je vertrouwt. Neem een professional in de arm als je merkt dat je de balans niet lijkt te vinden en je hier last van hebt.

Je hoeft geen groene kabouters en paars gespikkelde olifanten te zien om naar een psycholoog te gaan. Ze zijn er voor mensen zoals jij en ik, die de balans even kwijt zijn en iemand nodig hebben die ze helpen een koers te bepalen. Omwille van onze gezondheid.

Liefs,

Julia

© 2017 Julia van Alphen – Psycholoog Amsterdam