Depressie tijdens de feestdagen

Laatste update: 21 december 2022

Het jaar is bijna voorbij en de feestdagen staan weer voor de deur. Vrije dagen, gezelligheid, kerstversiering, cadeautjes, familie- en vriendenbezoek, lekker eten, borrels en feestjes. Dat is waar veel mensen aan denken bij de feestdagen. Maar helaas zien de feestdagen er voor sommigen anders uit. Voor een grote groep mensen zijn de feestdagen niet zo rooskleurig, zij zien zelfs op tegen de feestdagen.

Het perfecte plaatje: ben ik als enige depressief?

Misschien herken jij dat zelf ook wel. Misschien denk je tijdens de feestdagen aan familieconflicten die weer opgerakeld worden, stress, eenzame donkere dagen, verplichtingen, de problemen die je hebt met je partner of geldgebrek. Ook kun je gedachtes hebben over weer een jaar dat voorbij is waar je niet helemaal tevreden op terugkijkt. De tevreden verhalen die je misschien van anderen hoort, komen niet overeen met het gevoel dat jij hebt over dit jaar. Dat kan ervoor zorgen dat de sombere gevoelens nog eens extra worden versterkt. Want je vergelijkt jouw leven dan met het perfecte plaatje van een ander en denkt dat anderen het allemaal beter hebben dan jij.

Je bent niet de enige: Seasonal Affective Disorder

Toch komen deze gevoelens veel voor. Uit onderzoek van het Trimbos Instituut blijkt dat maar liefst 18,7% van de Nederlandse bevolking tussen 18-64 jaar ooit last heeft gehad van een depressie. In 2019 waren dat 550.000 mensen die aan een depressie leden en nog eens 850.000 aan een vorm van depressie. Het gebrek aan dag- en zonlicht in de wintermaanden kan bij sommige mensen leiden tot SAD (Seasonal Affective Disorder) of een winterdepressie.

Hoe herken je een depressie?

De oorzaken van een depressie verschillen. Het kan voortkomen uit een overmaat aan stress of onverwerkte trauma’s. Ook erfelijke en omgevingsfactoren spelen vaak een rol, net als bepaalde gedrags- en gedachtepatronen die iemand heeft ontwikkeld. Klachten die horen bij een depressie zijn:

• gevoel van somberheid
• minderwaardigheidsgevoelens
• vermoeidheid
• slaapproblemen
• een verminderd concentratievermogen
• nergens zin meer in hebben
• gedachten aan de dood
• een gevoel van leegte

Lees hier meer over de symptomen die voorkomen bij een depressie.

Somberheid verbergen tijdens sociale verplichtingen

Wanneer je sombere en depressieve gevoelens hebt, zit je vaak niet te wachten op familieverplichtingen, (online) werkborrels en de stress die daarbij komt kijken. Dit wordt dan eerder een last dan een gezellige periode. Het is daarom belangrijk extra goed voor jezelf te zorgen. Bedenk je dat je er niet alleen mee rond hoeft te blijven lopen. Wat mensen met een depressie vaak gemeen hebben, is dat ze gewend zijn een masker op te zetten tegenover anderen. Je hebt misschien het gevoel niet jezelf te mogen zijn en je anders voor te moeten doen en vooral jezelf groot te moeten houden. Doen alsof alles goed is, terwijl dat niet zo is. Jezelf wegcijferen is iets waar depressieve mensen vaak goed in zijn.

9 tips: omgaan met depressie tijdens de feestdagen

Maar dat is nou juist wat depressieve gevoelens in de hand werkt. En tijdens de kerstperiode zijn veel mensen juist geneigd zich aan te passen aan alle verwachtingen die zowel familie en vrienden als de maatschappij ze oplegt in de vorm van media-uitingen, romantische films en verhalen vanuit de omgeving. Als je zelf in een situatie zit die niet lijkt op het perfecte plaatje dan word je daar nog eens extra bewust van. Maar ook mensen die aan de buitenkant wel zo’n leven lijken te hebben, kunnen kampen met depressieve gevoelens.

Wat de oorzaak ook is of hoe jouw situatie er ook uitziet, er is iets aan te doen. Met behandelvormen als cognitieve gedragstherapie, ACT en mindfulness zijn goede resultaten behaald. De volgende tips kunnen je ook helpen in vooral deze donkere dagen:

1. Zorg goed voor jezelf. Neem voldoende rust, zorg voor voldoende slaap en eet goed. 
2. Lichaamsbeweging in de vorm van sporten of wandelen in de buitenlucht kan wonderen doen.
3. Als je last hebt van winterdepressie dan kan het zijn dat je een gebrek hebt aan Vitamine D. Een supplement kan dit aanvullen. 
4. Deel je dagen zo in dat jij je er goed bij voelt. Dit is misschien niet altijd mogelijk, maar hoe meer je doet waar jij je goed bij voelt, hoe beter.
5. Besef je dat social media en tv geen echte afspiegeling zijn van de werkelijkheid. 
6. Heb je last van eenzaamheid? Zoek dan online gezelschap op. Ga videobellen met vrienden die verder weg wonen of volg een online activiteit.
7. Gebruik het afsluiten van het jaar ook echt als afsluiting. Voel jij je niet goed en wil je het anders, doe er dan wat aan!
8. Sta niet te lang stil bij wat er mis is gegaan en waar je niet tevreden over bent, maar denk vooral aan wat je wel hebt en denk alvast aan wat je wilt bereiken en hoe je daar aan kunt beginnen.
9. Blijf er niet alleen mee zitten! Praat erover met anderen of zoek professionele hulp. Voor veel mensen is het een grote stap om erover te praten of hulp te zoeken, maar je bent niet de enige en erover praten kan enorm opluchten en stelt de weg open naar verbetering.