Op het moment dat ik begin met het schrijven van dit stuk vraag ik mijzelf af: “ben ik een perfectionist?” Stellig zeg ik tegen mijzelf dat ik dit absoluut niet ben. Ik denk dat ik heel makkelijk ben en snel tevreden, maar ondertussen heb ik de eerste paar zinnen al vijf keer herschreven. Zou ik dan toch een tikkeltje perfectionistisch zijn?
Wat is ongezond perfectionisme?
Er is een verschil tussen gezond en ongezond perfectionisme. Bij gezond perfectionisme doe je je best, maar kun je tevreden zijn met het resultaat en vind je het niet erg als je een fout maakt. Met gezond perfectionisme is niks mis. Dit geldt niet voor ongezond perfectionisme. Volgens de officiële definitie is ongezond perfectionisme een obsessief verlangen om handelingen perfect uit te voeren. Bij ongezond perfectionisme probeer je altijd de hoogst mogelijke prestaties te behalen, waarbij het nooit perfect genoeg is. Je bent altijd op zoek naar bevestiging van buitenaf. Hierbij hangt het gevoel van eigenwaarde af van het oordeel van anderen en niet van de hoogte van de prestatie zelf.
Wij kunnen je helpen
Direct de juiste hulp van een psycholoog die bij jou past
- Gekwalificeerde psychologen
- Al 47.242 mensen geholpen
- Snel en persoonlijk
- Geen wachtlijst
Wat hierbij een grote rol speelt is het willen nastreven van acceptatie. Maar wat is acceptatie? En wanneer ben je hier tevreden over en voel je je ‘geaccepteerd’? Acceptatie is een subjectief begrip. De één heeft sneller het gevoel van acceptatie en is sneller tevreden dan de een ander. Voor een perfectionist is het lastig om de situatie te accepteren zoals deze is zonder telkens naar meer en beter te streven.
Ongezond perfectionisme en psychische stoornissen
Heb jij last van ongezond perfectionisme? Dan stel je erg hoge eisen en verwachtingen aan jezelf. Deze eisen en verwachtingen kunnen zo hoog zijn dat je ze nooit helemaal waar kan maken. Dit kan leiden tot psychische problemen. Zo kan je depressieve gevoelens krijgen door een constant gevoel van falen. Doordat alles wat je doet nooit goed genoeg zal zijn, zal je hier ook nooit gelukkig door worden. Dit kan resulteren in faalangst, waardoor je op het moment van presteren juist blokkeert en daardoor onderpresteert. Daarnaast kan het ook leiden tot vermoeidheidsklachten die zich uiteindelijk zelfs kunnen doorontwikkelen tot een burn-out.
Wanneer is perfectionisme wel een kwaliteit?
Er zitten niet alleen negatieve kanten aan perfectionisme, maar ook veel mooie en positieve kanten. Als perfectionist haal je vaak goede resultaten en hoge cijfers. Dit komt doordat je altijd alles dubbel checkt en het beste uit jezelf naar boven wil halen. Daarnaast kun je een ware inspiratiebron vormen voor je omgeving, omdat het voor anderen heel motiverend kan zijn om jou zo goed aan het werk te zien.
De perfecte balans
De wereld is niet zo zwart-wit dat er alleen goede of alleen slechte kanten aan perfectionisme zitten. De kunst is om hier een mooie balans in te vinden. Het gaat om een gevoel van tevredenheid vinden over de mooie dingen die je bereikt hebt in plaats van altijd te willen streven naar meer. Je doet jezelf te min om je alsmaar druk te maken over het willen streven naar perfectie. Je houdt minder tijd over om te genieten van de dingen in het hier en nu en om hier voldoening uit te halen. Fouten maken is wat ons menselijk maakt, je fouten zijn een onderdeel van jou als persoon en maken wie jij bent. Leer om te houden van je imperfecties en wees gelukkig imperfect.