Vaginisme

Wat is vaginisme?

Bij vaginisme, ook wel vaginistische reactie, trek je onbewust je bekkenbodemspieren aan. Dit is vaak een automatische reactie van je lichaam, veroorzaakt door angst voor iets dat naar binnen komt. Wanneer je probeert iets in te brengen, spannen de spieren zich aan zonder dat je het wilt, wat erg pijnlijk kan zijn. Hierdoor is het moeilijk om iets in je vagina in te brengen, of het nu om tampons, vingers of iets anders gaat.

Een vaginistische reactie komt vaker voor dan je misschien denkt. Ongeveer twintig procent van de vrouwen in Nederland heeft hier wel eens last van, en ongeveer vijf procent ervaart het regelmatig of vaak.

Symptomen vaginisme

Iedereen ervaart vaginisme anders. Sommige vrouwen hebben pijn tijdens het vrijen, maar kunnen het toch doen. Anderen kunnen geen seks hebben, maar wel een tampon inbrengen. Bij sommige vrouwen lukt beide niet. Vaginisme is moeilijk te herkennen, omdat het niet zichtbaar is. Toch zijn er een paar symptomen die kunnen wijzen op vaginisme.

• Je hebt problemen met iets inbrengen in je vagina;
• Je ervaart pijn tijdens het vrijen, met of zonder duidelijke reden;
• Je hebt pijn bij het gebruiken van een tampon;
• Je ervaart spierkrampen of voelt meer spanning, maar dit verdwijnt zodra je stopt met proberen geslachtsgemeenschap te hebben.

Er wordt (nog) niet veel gesproken over vaginisme, wat erg eenzaam kan voelen als je hiermee te maken hebt. Dit kan je angstig en onzeker maken. Daarom is het goed om te weten dat je je nergens voor hoeft te schamen: veel vrouwen hebben hier last van.

Oorzaak vaginisme

Vaginisme is in de meeste gevallen een mentale blokkade. Soms kan het ook een lichamelijke oorzaak hebben. De oorzaak is niet altijd vast te stellen. Gelukkig hoef je de oorzaak niet altijd te weten om vaginisme op te lossen. We begrijpen dat het fijn is om de oorzaak te kennen.  

Hoe kan vaginisme ontstaan? Al van jongs af aan krijgen vrouwen vaak een negatieve boodschap over seksualiteit mee, wat kan leiden tot een negatieve kijk op seks. Je kan bijvoorbeeld bang zijn om zwanger te worden, een soa op te lopen of pijn te ervaren.

Daarnaast kunnen perfectionisme, onzekerheid of faalangst ook bijdragen aan vaginisme; je wilt het graag goed doen in bed. Spanningen in je lichaam of rondom je bekken kunnen ook een rol spelen. Relatieproblemen, een gebrek aan vertrouwen of communicatieproblemen met je partner kunnen bijdragen aan het ontstaan of verergeren van vaginisme.

In sommige gevallen kan het zelfs een gevolg zijn van een trauma, zoals seksueel misbruik.

Gevolgen vaginisme

Vaginisme kan veel invloed hebben op je mentale gezondheid en je seksuele relatie(s). Misschien vraag je jezelf af:  ‘Waarom lukt het niet?’ of ‘Wat is er mis met mij?’. Dit kan je onzeker maken, waardoor je je terugtrekt of seksueel contact vermijd. In een relatie kan dit spanningen veroorzaken, vooral als je partner geen begrip toont.

Als je geen relatie hebt, kan vaginisme je ervan weerhouden nieuwe verbindingen aan te gaan, uit angst voor negatieve reacties van een toekomstige partner. Vrouwen met vaginisme raken vaak vast in een vicieuze cirkel: de angst voor pijn leidt tot spanning, waardoor de pijn verergert. Dit kan je zelfvertrouwen aantasten of ervoor zorgen dat je seks als iets negatiefs ervaart.

Daarnaast kan vaginisme ook lichamelijke gevolgen hebben, zoals pijn in je onderbuik en het kan het moeilijker maken om op een natuurlijke manier zwanger te worden.

Behandeling vaginisme

Een psycholoog kan je helpen de oorzaak van je vaginisme te achterhalen. Afhankelijk van de oorzaak kunnen verschillende therapievormen ingezet worden. Meestal wordt psycho-educatie, cognitieve gedragstherapie (CGT) of systeemtherapie ingezet. Een psycholoog kan je ook helpen om je zelfbeeld te herstellen of je verschillende ontspanningstechnieken aan te leren.

Wil je meer weten over vaginisme en/of hoe wij je verder kunnen helpen? Neem dan contact op met ons deskundige verwijsteam. Dit doe je door een gratis adviesgesprek te plannen of bel ons op 085-4014720.