Pesten
Pesten is niet leuk en heeft grote gevolgen. Je voelt je er rot door en misschien ook eenzaam. Vragen als ‘Waarom ik?’, ‘Zal het ooit stoppen?’, of ‘Hoe zorg ik dat ik niet meer gepest word?’, spoken door je hoofd. Of je pest zelf en voelt je hier slecht over. De impact van pesten is hoe dan ook groot. Blijf hier niet in je eentje mee zitten. Wij helpen je graag met de juiste ondersteuning. Lees meer over wat pesten precies is, welke oorzaken er zijn en wat te doen bij pesten. Of vraag direct hulp.
Snel de juiste hulp
- In ±15 minuten persoonlijk advies.
- Aandacht voor jouw verhaal.
- Gekoppeld aan een psycholoog die past.
Wat is pesten?
Pesten is opzettelijk gemeen doen tegen een ander. Vaak gebeurt dit een lange periode en is het (meestal) gericht op één persoon. Pesten kent vele vormen. Bij lichamelijk pesten wordt iemand bijvoorbeeld geduwd, geslagen of geschopt. Soms laat dit sporen na, zoals schrammen of blauwe plekken. Of spullen worden opzettelijk kapot gemaakt of gestolen. Een andere vorm van pesten is met woorden. De pester zegt gemene en kwetsende dingen tegen het slachtoffer. Dit zie je niet zo makkelijk terug, maar het slachtoffer voelt wel pijn. Degene die pest kan zeggen dat het onschuldig of ‘maar een grapje’ is, maar vaak gaat dit gedrag ten koste van een ander. Nog een vorm van pesten op sociaal vlak is negeren of buitensluiten. Tot slot bestaat er online pestgedrag: cyberpesten. Denk aan iemand online bedreigen of ongewenste foto’s sturen.
Oorzaken van pesten
Mensen pesten om verschillende redenen. Soms zijn mensen jaloers. Ze vinden het moeilijk om te zien dat je iets hebt wat zij niet hebben. Daarom reageren zij hun frustraties op jou af. Een pester kan een negatief zelfbeeld hebben, en daarom anderen naar beneden halen om zich beter over zichzelf te voelen. Soms komt pesten door groepsdruk. Als de groep pesten aanmoedigt, doen mensen soms dingen die ze zonder die druk niet zouden doen, zodat ze erbij (blijven) horen Mensen willen nou eenmaal graag bij een groep horen. Als je moeite hebt om je emoties onder controle te houden, kan dit leiden tot woede, agressie en uiteindelijk pestgedrag. Eigenschappen zoals narcisme, arrogantie en een gebrek aan empathie worden ook geassocieerd met een verhoogd risico op pesten. Bovendien is er een verband tussen een toename van alcohol- en drugsgebruik en een toename van pestgedrag.
Het klinkt misschien gek, maar het komt voor dat iemand die gepest is, op een later punt zelf gaat pesten. Vaak doen ze dit om zichzelf te beschermen, omdat ze niet willen dat iemand hun pijn doet. Door zelf te pesten nemen ze de macht in eigen hand. In sommige gevallen heeft iemand niet door dat hij pest. Misschien ziet de pester het wel als een grapje, terwijl hij jou een heel vervelend gevoel geeft. Een andere reden dat mensen pesten zijn problemen thuis. Buitenshuis vraagt de pester op een negatieve manier om aandacht of uit hij zijn eigen negatieve emoties op een ander. Daarnaast zijn er gezinnen die agressie tolereren. Een kind leert dan niet om op een respectvolle manier met anderen om te gaan, herkent pesten niet of ziet de ernst er niet van in.
Ervaar je psychische klachten?
Doe onze psychologische zelftest en krijg direct inzicht.
Gevolgen van pesten
Gepest worden kan heel traumatisch zijn en het heeft veel invloed op je mentale gezondheid. Uit Brits onderzoek blijkt dat de effecten van pesterijen tijdens je jeugd nog tot 40 jaar later merkbaar zijn. Het tast je zelfbeeld aan en je kan last krijgen van gedachten als: ‘Ik ben niet leuk’, ‘Ik ben niks waard’, ‘Ik snap wel dat ze mij pesten’ en ‘Ik kan beter op de achtergrond blijven, ik voeg toch niks toe.’ Ook kan je last krijgen van sombere gevoelens, eenzaamheid, angstklachten, slaapproblemen en zelfmoordgedachten (suïcidaliteit)*. Daarnaast heeft pesten gevolgen op sociaal, emotioneel en gezondheidsvlak. Hoe groot deze voor jou zijn, is afhankelijk van de intensiteit van het pesten.
*Als je aan zelfdoding denkt, praat daar dan over met de deskundige vrijwilligers van 113 Zelfmoordpreventie via de telefoon (0900-0113) of chat (24 uur per dag bereikbaar).
Gevolgen voor de pester
Pesten heeft vaak niet direct negatieve gevolgen voor de pester. Toch zal hij uiteindelijk sociale problemen ervaren. De pester leert om met sociaal onaangepast gedrag dingen te bereiken. Dit kan onaangepaste gedragspatronen en grote problemen in de adolescentie tot gevolg hebben.
Mijn kind wordt gepest
Pesten komt relatief vaak voor onder kinderen en jongeren. Niet alle kinderen vertellen het direct aan hun ouders als ze gepest worden. Hoe weet je of jouw kind gepest wordt? Vraag jezelf de volgende dingen af:
- Trekt mijn kind zich meer dan normaal terug?
- Heeft hij of zij blauwe plekken, schrammen of zelfs wondjes waar geen verklaring voor is?
- Presteert mijn kind opeens minder goed op school?
- Wil mijn kind niet meer naar school of de sport- of hobbyclub?
- Wil hij of zij vragen over school of de sport- of hobbyclub niet beantwoorden?
- Ontwijkt mijn kind specifieke plekken?
- Klaagt hij of zij over buikpijn of hoofdpijn, terwijl ik denk dat mijn kind niet ziek is?
Als je kind gepest wordt, vind je dat natuurlijk verschrikkelijk en kan een gevoel van machteloosheid je bekruipen. Het liefst schud je de pester door elkaar en vertel je hem eens goed de waarheid. Maar dat is niet de oplossing. Wat dan wel?
Praat erover met je kind. Ga een open gesprek aan. Sta open voor zijn of haar verhaal en luister. Stel vragen. Vraag bijvoorbeeld wat het pesten met hem of haar doet of hoe je kan helpen.
Zoek samen naar een oplossing. Wat zou volgens je kind helpen om het pesten te laten stoppen? Waar heeft hij of zij behoefte aan? Misschien is je kind bang dat ingrijpen het pesten erger maakt. Toon daar begrip voor. Zoek naar een oplossing waar jullie je beiden in kunnen vinden.
Ga in gesprek met iemand uit de omgeving waar gepest wordt. Doe dit wel in overleg met je kind. Als het op school gebeurt, praat er dan over met de leerkracht van je kind of de pestcoördinator als ze die hebben. School is verplicht om een veilige omgeving te creëren voor hun leerlingen en kunnen helpen om het pesten te stoppen.
Pesten op de werkvloer
Pesten is helaas niet iets wat alleen voor komt in klaslokalen, ook op de werkvloer komt het voor. Het is zelfs een relatief groot probleem; meer dan een half miljoen mensen geeft aan ervaring te hebben met pesten op het werk. Ga je met tegenzin naar je werk omdat je collega’s of klanten je een vervelend gevoel geven? Pesten op werk kent verschillende vormen:
- zinloze taken moeten uitvoeren;
- roddelen;
- belachelijk maken en grapjes maken over de persoon;
- schreeuwen, intimidatie, fysieke agressie;
- negeren en buitensluiten.
Pesten op het werk kent grote gevolgen, waaronder burn-out klachten en verzuim. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de medewerker in kwestie, maar ook voor de (financiële) gezondheid van de organisatie. Meer weten? Lees ook onze blogs over: wat kun je doen aan pesten op het werk en wat zijn de gevolgen van pesten op het werk.
Online pesten
De digitale wereld heeft een nieuwe vorm aan pesten gegeven, ook wel bekend als online pesten of cyberpesten. Elk moment van de dag kan je nare berichten en reacties versturen en ontvangen. De pester kan op afstand snel nare foto’s en filmpjes delen aan een breed publiek. Dit is vaak moeilijk te verwijderen; je kan het jaren later nog terugvinden. Dit maakt de gepeste nog kwetsbaarder. Vroeger kon je ontsnappen aan de pesterijen en was je thuis veilig. Dat gaat nu niet zo makkelijk. Pesters kunnen hun slachtoffer onbeperkt treiteren. Een groot deel van ons leven speelt zich online af en je hebt je telefoon altijd bij je. Daarnaast is het lastiger om te achterhalen wie je online pest. Iedereen kan een nepaccount aanmaken. Hierdoor gaan online pesters verder dan op het schoolplein of de werkvloer.
Wat kan ik doen tegen pesten?
Zoals eerder benoemd zijn de gevolgen van pesten groot. Het is daarom belangrijk dat het stopt en je ondersteuning zoekt als je die nodig hebt. Wat is er mogelijk:
Ik word of ben gepest
Wat naar voor je. Pesten stopt vaak niet als niemand er vanaf weet. Maar ook als het pesten stopt, kan je er nog lang last van hebben. Neem daarom iemand in vertrouwen. Misschien vind je dit moeilijk, dat is heel begrijpelijk. Kies daarom iemand uit die je vertrouwt, bijvoorbeeld je ouders, leerkracht of een psycholoog. Ook kan je (anoniem) contact opnemen met de Kindertelefoon.
Word je als volwassene gepest? Probeer dit samen met de pester op te lossen tijdens een gesprek. Vertel wat het pestgedrag met jou doet. Komen jullie er samen niet uit? Neem dan een ander in vertrouwen of neem juridische stappen. Als het op je werk gebeurt, stap dan naar de vertrouwenspersoon of leidinggevende. Je werkgever is verplicht om jou een veilige werkomgeving te bieden waarin niet gepest wordt. Is er sprake van verzuim door het pesten? Bespreek het pesten dan met de bedrijfsarts.
Ik ken iemand die gepest wordt
Als je dit leest, betekent het dat je iets wil doen aan het pesten. Wat goed. Zien dat iemand gepest wordt, is niet leuk. Wat het beste is om te doen, is afhankelijk van de situatie.
Ben je minderjarig en zie je dat een ander jong persoon gepest wordt? Praat hierover in de groep. Kijk of jullie als groep de pester kunnen aanspreken. Praat er ook over met een volwassene, zoals een leraar, ouder of sportcoach. Wees aardig tegen de gepeste.
Zie je als volwassene dat iemand gepest wordt? Neem het voor de gepeste op. Praat erover met de gepeste en vraag hoe je hem of haar kan helpen. Gebeurt het op werk? Stel hem of haar dan voor om (samen) te praten met de vertrouwenspersoon binnen de organisatie of leidinggevende. Maak het ook bespreekbaar binnen het team.
Ik pest zelf
Wat goed dat je wat wil doen aan je pestgedrag. Als je merkt dat je iemand pest, kan je daarvan schrikken. Het is misschien niet eens je bedoeling. Hoe stop je met pesten? Het helpt jou om te achterhalen waarom je pest. Vraag ook om hulp, van bijvoorbeeld een psycholoog, als je dit nodig hebt. Een psycholoog gaat samen met jou op zoek naar de oorzaak van je pestgedrag. Daarna kijken jullie samen naar wat er nodig is om ermee te stoppen.
Luister de podcast Waar wacht je op?
In elke aflevering vertelt een Psyned psycholoog wat je vandaag kan doen om je weer iets beter te voelen.
Hulp of advies bij pesten
Word jij gepest, ben je gepest of pest je zelf? In al deze gevallen ondersteunen wij jou graag. Ook als je in je jeugd gepest bent en hier als volwassene de gevolgen van merkt, staan we voor je klaar. Heb jij vragen of zorgen, bel ons dan op 085 - 4014 720 of plan hier je gratis adviesgesprek.
Bronnen
Bij het samenstellen van deze pagina gebruikten we wetenschappelijke informatie en de volgende bronnen:
Informatie gecontroleerd door expert
De informatie op deze pagina is gecontroleerd en goedgekeurd door psycholoog Thomas Visser. Thomas is gespecialiseerd in het behandelen van onder andere aanpassingsproblematiek, een negatief zelfbeeld en werkgerelateerde problematiek. Hij is aangesloten bij Psyned en het NIP.
Deze psychologen helpen je graag bij Pesten
Bekijk hun profiel en plan je gratis adviesgesprek in.
MauriceNiessen
Behandelt:
Premenstrueel syndroom (PMS), Assertiviteit, Burn-out, Studieproblemen en meer
Talen:
OphirahToff
Behandelt:
Relatieproblemen (individueel), Angst, Rouw- en verliesverwerking, Niet-aangeboren hersenletsel (NAH) en meer
Talen:
JulianMoonen
Behandelt:
Stress- en spanningsklachten, Depressie, Angst, Negatief zelfbeeld en meer
Talen:
LouisaBelguebli
Behandelt:
Dwangklachten, Licht verstandelijke beperking (LVB), Relatieproblemen (individueel), Persoonlijkheidsstoornis en meer
Talen:
Mariskade Roij
Behandelt:
Seksueel misbruik, Aanpassingsproblematiek, Specifieke fobie, Depressie en meer
Talen:
AleeceRoosen
Behandelt:
Angst, Hoogsensitief persoon (HSP), Levensfaseproblematiek, Piekeren en meer
Talen:
AnaCandido
Behandelt:
Stress- en spanningsklachten, Angst, Levensfaseproblematiek, Ongewenste kinderloosheid en meer
Talen:
Informatie gecontroleerd door expert
De informatie op deze pagina is gecontroleerd en goedgekeurd door psycholoog Thomas Visser. Thomas is gespecialiseerd in het behandelen van onder andere aanpassingsproblematiek, een negatief zelfbeeld en werkgerelateerde problematiek. Hij is aangesloten bij Psyned en het NIP.
Psyned blog
In de Psyned blog delen we handige tips, adviezen en inzichten over mentale gezondheid.
Hoe voorkom ik een herfstdip?
Waar wacht je op?
Plan vandaag nog een vrijblijvend adviesgesprek. Wij bellen je op, samen bespreken we in ± 15 minuten je hulpvraag en we koppelen je aan een psycholoog die bij jou past.
Of direct bellen? Bel 085-4014720