Nieuws en psyche: weg met de smartphone?

Overig      Aerjen Tamminga     

Wekelijks bespreken wij de psychologie achter een interessant nieuwsitem met Psyned psycholoog en inhoudelijk directeur Aerjen Tamminga. Deze week: is het beter voor ons als we de smartphone wegdoen?

Nieuws en psyche: weg met de smartphone?

NIEUWS VAN DE WEEK

De Volkskrant: Je smartphone werkt je productiviteit tegen

Details: Amerikaanse wiskundige Cal Newport schreef een boek over het belang van concentratie. Volgens hem is de beste oplossing om je smartphone weg te doen, omdat deze altijd je productiviteit en je geluk in de weg staat.

Wist je dat je via Psyned direct met een psycholoog kan praten, zonder wachtlijst?

Plan jouw gratis adviesgesprek

Psyned Redactie (PR): Weg met die smartphone, zegt deze Amerikaanse productiviteitsexpert. Eens?

Aerjen: “Als psycholoog zie ik dat toch genuanceerder. Ik zou dat echt per geval bekijken, voor ieder mens is die beslissing anders.”

PR: Maar als je nou echt verslaafd bent aan die telefoon?

Aerjen: “Naar mijn idee is verslaving voor de meeste mensen een te groot woord. Voor een kleine minderheid geldt het misschien wel, maar bij het grootste deel van de mensen is het alleen een gevoeligheid voor de verleidingen, niet gelijk een verslaving.”

PR: Waar zijn we dan zo gevoelig voor?

Aerjen: “Als mensen houden wij erg van communicatie, in contact staan met anderen. Op onze telefoons zijn nu zoveel communicatiemiddelen beschikbaar dat je er constant mee bezig kan zijn, dat alleen al maakt het interessant. Daarbij komt nog dat applicatieontwikkelaars heel slim gebruik maken van wat wij in de psychologie conditionering noemen. Dat is een psychologische techniek waarmee je gewoontes vormt door bepaald gedrag systematisch te belonen. Het meeste effect heeft het als die stimulatie variabel is – als je weet dat de beloning gaat komen, maar niet precies wanneer.”

PR: OK, hoe moeten we dat zien bij smartphones?

Aerjen: De beloning die je op je smartphone kan vinden is bijvoorbeeld een leuk berichtje van iemand krijgen, of een bijzondere foto of video zien op sociale media, of dat jouw post geliket wordt. Maar we krijgen ook heel veel notificaties die ons niet per se blij maken. Een reclamemail, bijvoorbeeld. Of werkmails. Dus je kan er niet vanuit gaan dat je een beloning krijgt als je op je telefoon kijkt, maar de kans is er wel altijd.”

PR: Zoals jij het uitlegt lijkt het een beetje op gokken, je smartphone oppakken.

Aerjen: “Klopt. En inzetten kost je bijna niets – je moet alleen even op je scherm kijken. Maar als je dat veertig keer of meer per dag doet kost het opeens wel veel tijd. En je gaat ook vaak toch iets doen met de informatie die je ziet, ook al was je eigenlijk met iets anders bezig. Dat verbreekt dus je concentratie en dat verslechtert inderdaad vaak je productiviteit, zoals in dit artikel ook wordt gezegd.”

PR: De smartphone als afleidingsmachine. Waarom hebben we ze dan niet massaal weggedaan?

Aerjen: “Omdat de smartphone uiteraard ook handig is, dat ten eerste. Even je treintijden opzoeken, even die mail terughalen voor je vergadering. Sommige mensen vinden de afleiding trouwens ook wel prima, die lijken er weinig last van te hebben. Aan de andere kant komt het ook voor dat mensen niet doorhebben hoeveel ze dagelijks worden afgeleid door hun telefoon. Daarom denk ik dat je vooral kritisch naar jezelf moet kijken. Heeft de smartphone een negatieve invloed op jouw leven en productiviteit?”

PR: Lastig te bepalen. Heb je tips over hoe je kan weten wanneer het te ver gaat?

Aerjen: “Ja, en dat gaat voornamelijk over jezelf twee vragen blijven stellen. 1. Wat wil ik echt doen met mijn tijd? 2. Helpt mijn smartphone dit te bereiken, of werkt deze mijn doelen juist tegen? Vraag dat aan jezelf, als het moet elke dag opnieuw.

Als het antwoord op vraag 2 is dat je smartphone je niet helpt of tegenwerkt, neem dan maatregelen. Zet hem uit, of op vliegtuigmodus, terwijl je bezig bent met wat je wilt doen. Als je daarentegen je smartphone nodig hebt voor bijvoorbeeld je mail, maar niet wil worden afgeleid door Instagram of CandyCrush of wat dan ook – overweeg dan om of deze apps van je telefoon te gooien, of alle notificaties uit te zetten, of de linkjes in ieder geval van je startscherm te verwijderen. Help jezelf met focussen door de verleidingen moeilijk bereikbaar te maken – alsof je de koektrommel hoog boven op de kast uit het zicht zet.”

© 2016 Psychologen Nederland

Aerjen Tamminga

Aerjen Tamminga

Psycholoog

Dit vind je misschien ook interessant

Leven met een narcist
Overig
Leven met een narcist

Wat is een narcist? Iemand met narcisme vindt zichzelf heel erg belangrijk. Narcisten hebben het gevoel dat ze boven de ...

Lees verder
Hoe help ik iemand met orthorexia nervosa?
Overig
Hoe help ik iemand met orthorexia nervosa?

Wat is orthorexia nervosa? Orthorexia nervosa, ook wel orthorexia genoemd, is een eetstoornis die (nog) niet in de DSM-5...

Lees verder
Hoe ga je om met emotionele verwaarlozing?
Overig
Hoe ga je om met emotionele verwaarlozing?

Wat is emotionele verwaarlozing? Emotionele verwaarlozing is wanneer je niet genoeg aandacht, steun en liefde krijgt van...

Lees verder
Verslavingsproblematiek
Meer over klacht
Verslavingsproblematiek

Wat is een verslaving? Wanneer ‘willen’ is veranderd in ‘moeten’, ben je verslaafd. Met andere woorden, je bent ...

Lees verder