Virtual Reality: De toekomst van therapie?

NIEUWS VAN DE WEEK

NU.nl: ‘Virtual reality kan pijn bij tandartsbezoek verminderen’

Details: Als je tijdens een behandeling bij de tandarts virtueel kan rondwandelen over het strand, dan ervaar je volgens onderzoek minder pijn en angst.

Psyned Redactie (PR): Virtual Reality als behandelmethode, dat klinkt als toekomstmuziek.

Aerjen: ”Het zal je verbazen, maar toen ik nog studeerde, dus rond 2000, heb ik al eens over Virtual Reality in de psychologie geschreven. Eigenlijk is de techniek al best oud, maar niet iedereen weet dat.”

PR: Vertel.

Aerjen: ”Virtual Reality Exposure werd destijds al gebruik voor het behandelen van bepaalde angsten. Fobieën, maar ook mensen die bijvoorbeeld een oorlogstrauma hebben opgelopen. Vroeger waren daar natuurlijk veel grotere en minder mooie apparaten voor, maar het principe wordt al heel lang voor verschillende gezondheidstoepassingen ingezet.”

PR: Maar hoe werkt dat dan?

Aerjen: ”Het wordt onder andere gebruikt in de revalidatie, bijvoorbeeld bij mensen die ernstig verbrand zijn. Het insmeren met brandwondenzalf is ontzettend pijnlijk, maar door mensen een Virtual Reality helm op te zetten en ze een spelletje te laten spelen waarbij ze door de sneeuw lopen, ervaren ze veel minder pijn.”

PR: Dus het werkt vooral als een soort afleiding.

Aerjen: ”Het is eigenlijk meer een combinatie van afleiding en wat de afleiding zelf precies is. Zoals ze in het artikel op NU.nl al noemen, is het beter om in een ontspannende en uitnodigende omgeving rond te lopen. Ik denk dat het namelijk ook andersom werkt: als je ergens naar moet kijken waardoor je extra adrenaline gaat aanmaken, dan is de pijn wellicht zelfs intenser.”

PR: Foppen we ons brein op die manier?

Aerjen: ”Daar kunnen we een heel filosofisch gesprek over hebben, want wat is het foppen van je brein? We houden ons brein continu voor de gek, de hele dag door, met alles wat we waarnemen. Ons brein vult alles in wat het niet weet of kan weten, daarom functioneren we goed. En dat maakt Virtual Reality ook zo leuk, het effect ervan hangt heel erg veel samen met in hoeverre je het gevoel hebt dat je invloed hebt op je omgeving. Dat is vaak belangrijker nog dan hoe hoog de resolutie is en hoe echt alles eruit zag. Tien jaar geleden werkte deze techniek namelijk ook al, er zijn een heleboel voorbeelden waarbij mensen het gevoel kregen alsof een bepaalde situatie echt gebeurde. En dat terwijl de technologie toen nog lang niet zo geavanceerd was als nu.”

PR: Zijn er eigenlijk al psychologen die hiermee werken?

Aerjen: ”Zeker, in het leger wordt het bijvoorbeeld al heel veel gebruikt. Voor veel veteranen zit er een taboe op het praten met een psycholoog, maar Virtual Reality voelt voor hen anders omdat het veel tastbaarder en minder zweverig is. Daarnaast wordt Virtual Reality gebruikt om bijvoorbeeld vliegangst aan te pakken, maar ook om bepaalde therapie speelser en toegankelijker te maken.”

PR: Kunnen we binnenkort Virtual Reality verwachten bij Psyned?

Aerjen: ”Ik denk dat het momenteel nog te kostbaar en technisch is om in een reguliere psychologenpraktijk in te zetten, maar als de technologie zich blijft ontwikkelen, kan er zeker meer mee gedaan worden.”

PR: Het wachten is dus op de eerste Virtual Reality pioneer?

Aerjen: ”Binnen de psychologie is men over het algemeen redelijk terughoudend als het gaat om technologische ontwikkelingen, maar je hebt altijd een groep die er meer voor open staat dan anderen. Je ziet bijvoorbeeld dat er toch wel steeds gebruik wordt gemaakt van online therapie. En voor EMDR kun je tegenwoordig een speciale lichtbalk met lampjes gebruiken, in plaats van je vingers. Ik kan me voorstellen dat als de techniek voor Virtual Reality echt betaalbaar en toegankelijk wordt, dat het steeds normaler zal zijn om het in te zetten tijdens therapie.”

© 2018 Psychologen Nederland