Veerkracht

Wat is veerkracht?

In zijn boek Stress: ‘Vriend en Vijand’ omschrijft Theo Compernolle veerkracht als een boog.

“Zoals de kracht waarmee een pijl uit de boog schiet door de veerkracht van de boog bepaald wordt, zo beïnvloedt onze veerkracht de manier waarop we een stresssituatie hanteren. Veerkracht of stressbestendigheid slaat op onze capaciteit om in een stresssituatie gezond en efficiënt te reageren.”

Een boog kan niet altijd gespannen staan, en dat geldt ook voor ons als mensen.

“Veerkracht = Individu x Omgeving.”

Individuele veerkracht bevorderende eigenschappen

Voor een deel van onze persoonlijke veerkracht zijn we zelf niet verantwoordelijk. Dat is het resultaat van aangeboren, biologische en fysieke factoren. Erfelijke factoren spelen een belangrijke rol in het stressproces. Ze bepalen onze grenzen en onze mogelijkheden om gezond en creatief om te gaan met stresssituaties. Voor een groot deel van onze veerkracht zijn we echter wel zelf verantwoordelijk. We kunnen die voortdurend op een hoger niveau brengen door studie, training, ervaring, sport en een gezonde levensstijl.

Daarnaast zijn er enkele tips die je in het dagelijks leven kan toepassen en die bij kunnen dragen aan het verhogen van jouw eigen veerkracht.

Tips voor een veerkrachtbevorderende leefstijl: 

• Inzicht in het stressproces
Wat heeft impact op jou, wat helpt jou om weer te ont-spannen? Het bijhouden van bijvoorbeeld een stress-dagboek kan helpend zijn om daar inzicht in te verkrijgen.

• Niet roken
Bij inhaleren van rook brengen we nicotine naar onze longen en deze wordt in ons lichaam opgenomen. De nicotine zorgt voor het vrijkomen van bijvoorbeeld endorfine en noradrenaline. Deze stoffen geven ons een goed gevoel. De werking als gevolg van de nicotine is echter van korte duur. Je voelt je dus even beter, maar op de langere duur zijn de gevolgen negatief. We kennen allemaal de gevolgen van roken. Tijdens stresssituaties heb je zuurstof nodig, wanneer je rookt krijg je naast nicotine ook koolmonoxide binnen, welke in ons bloed de plek van zuurstof inneemt, waardoor je minder zuurstof kan opnemen dan eigenlijk nodig is.

• Matig koffiedrinken
Cafeïne verhoogt de bloedtoevoer naar de hersenen, breekt B-vitaminen af en stimuleert de stresshormonen. Je lijf komt in een toestand van hyperalertheid en aanhoudende stress. Je slaapt minder goed en voelt je moe. Door minder koffie te drinken beperk je deze gevolgen.

• Regelmatige lichaamsbeweging
Fysieke inspanning kan een goede bijdrage leveren om mentaal te ontspannen. En stress is in onze tegenwoordige tijd vaak een mentaal proces.

• Goede eetgewoonten
Wat je eet is de brandstof voor jouw lijf én jouw geest. Gezonde voeding helpt dan ook om de fysieke en mentale processen goed te laten verlopen.

• Voldoende slapen
Een goede nachtrust helpt je lichaam en geestte herstellen. Mocht je problemen met slapen ervaren, ga dan op zoek naar mogelijke oplossingen om dat aan te pakken. Het voert helaas te ver om daar in deze blog diep op in te gaan. Enkele tips zijn: zoek ontspanning voor het slapen gaan, gebruik geen beeldschermen meer, zoek een ritme om op redelijk vaste tijden naar bed te gaan en op te staan. Beperk alcoholgebruik en het drinken van cafeïne houdende dranken.

• Zorg dat de doelen die je jezelf stelt realistisch en haalbaar zijn
Doelen die haalbaar zijn en die je dus kunt realiseren dragen bij aan je eigenwaarde en zelfvertrouwen, dit heeft een positief effect op je weerbaarheid.

• Mijdt peppillen of kalmeringspillen
Deze ontregelen je eigen fysieke en mentale systeem.

• Tevreden zijn met je werk
Gemakkelijk gezegd misschien, want niet iedereen is tevreden met zijn werk of is in de gelegenheid werk te hebben wat bij hem of haar past. Onderzoek hoeveel plezier je in je werk ervaart, welke taken geven je energie en welke kosten je energie en probeer de energiegevers te vergroten en de energienemers te verkleinen. Hoeveel autonomie heb je in je werk? Komt dat overeen met je behoefte? Wat is voor jou een zinvolle dagbesteding? Vind je dat niet in je werk, kijk dan ook eens of je dat in de vorm van hobby’s of vrijwilligerswerk zou kunnen vinden om zo meer balans te creëren.

• Gevoel voor humor
Door lachen maken we serotonine, dopamine en endorfine aan, stofjes die ons een prettig en ontspannen gevoel geven.

• Goede ontspanningstechnieken beheersen en beoefenen
Op internet zijn ook vele mindfulnessoefeningen te vinden die daarbij kunnen helpen.

• Matig alcoholgebruik
Onder invloed van alcohol slapen we minder en raken we minder goed uitgerust.

• Gezond omgaan met deadlines
Houd ook hier weer rekening met realistische en haalbare doelen. Beperk je verantwoordelijkheid tot die zaken waar jij zelf invloed op kan uitoefenen en zorg voor voldoende ontspanning om je lichaam en geest na inspanning de gelegenheid te geven om te kunnen herstellen. Gebruik een goede en reële planning om de doelen te behalen.

• Duidelijke levensprioriteiten hebben (en daar naar leven)
Wanneer kijk jij tevreden terug op je leven? Welke doelen wil je nastreven, en ga er voor!

• Zoek steun in je sociale omgeving.

Deze lijst is niet uitputtend, maar is een eerste handreiking zodat jij kan onderzoeken waar voor jou nog ontwikkelmogelijkheden liggen om je veerkracht te vergroten.

Tot slot wil ik nog benadrukken dat veerkracht geen toverwoord is of een oplossing voor elk probleem. Veerkracht draagt wel bij om op een voor jou goede manier met de problemen die ongetwijfeld ook op jouw pad komen, om te kunnen gaan.