Wie denk je wel dat je bent: hoe het superego je klein houdt

Geen stappen zetten, houden zoals het is…. Vanuit het oogmerk van zekerheid en controle ook begrijpelijk. Tenzij je je dromen uit wilt laten komen. Echt gaat staan en gaan voor waar je diep in je hart naar verlangt. Jezelf willen zijn in plaats van enkel en alleen te willen voldoen aan wat de wereld van jou verwacht.

Maar waar zijn we nou zo ontzettend bang voor? Is het angst voor gezichtsverlies, angst om door de mand te vallen? Wat is de trigger die deze, zoals psychologen dat noemen, hoge mate van arroussal veroorzaakt?

Roedeldieren

In de loop van de tijd ben ik er als volgt naar gaan kijken. Wij mensen zijn uitermate sociale wezens. Roedel’dieren’. Samen weten en voelen we ons sterk. Biologisch gezien is dat ook zo gebleken. In de kudde is de dreiging van de dood minder; om te overleven moet je wel samenwerken.

Als je je kop boven het maaiveld steekt, ga je dus letterlijk alleen staan. Onbeschermd en kwetsbaar. Ons reptielbrein (het deel van de hersenen dat primair gericht is op overleven) gaat ageren. Je bestaanszekerheid komt in gevaar en dat veroorzaakt angst. Ook al kun je redeneren dat het anders is, het reptielbrein legt de nadruk op hoe het voelt en niet op wat het betekent.

En zo komt het dat we uiterlijke omstandigheden (de tijd is nu niet rijp, geen geld, mijn partner is ertegen) misbruiken om onze diepere verlangens niet te verwezenlijken.
Jammer voor jezelf want je verliest hiermee de connectie met je Spirit. En jammer voor de wereld, want die zou er wel eens een stuk beter uit kunnen zien als jij je hoogste waarden en idealen waar gaat maken!

Superego

Zaak dus om ‘uit je comfortzone’ te stappen. Het is belangrijk om helder te krijgen wat daar allemaal bij komt kijken. Zodra jij je kop boven het maaiveld steekt, je voorbij de geëigende paden beweegt, wordt je superego actief. Het superego is jouw innerlijke criticus, de interne instantie in jouw psyche die maakt dat je je op bepaalde momenten slecht, schuldig en beschaamd voelt over jezelf.

Dit kan echt als een aanval voelen en zo’n impact hebben dat je subiet terugkeert naar de veiligheid van je oude vertrouwde bewegingsruimte. Je superego fluit je terug (vaak ben je je daar niet eens bewust van). ‘Wie denk je wel dat je bent, doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg’, is de stem van het superego.

Als dit regelmatig gebeurt raakt de sjeu in je leven eruit, de lust om dingen aan te gaan of uit te voeren neemt af. Als dit te lang duurt word je somber. Een onbewust superego komt tot uitdrukking in vage gevoelens ‘ik heb er geen zin in’, of ‘ik ben tevreden met mijn middelmatige baan/relatie, geen grote ambities voor mij’.

Basisprincipes

Je kunt de superegostemmen negeren of gehoorzamen, door bijvoorbeeld hard te gaan werken, zoals ik deed. Op die manier was ik mijn superego vóór om zodoende vrij te zijn van de beschuldiging van het superego dat ik niet goed genoeg was. Verstandiger is het om een samenwerkingsrelatie op te bouwen met het superego. Dit is een kunst op zich. Laten we eens starten met de basisprincipes.

Stap 1: Bewust worden van de angst en reguleren.
Datgene waar je niet bewust van bent leef je ongemerkt uit. Als je weet waar je bang voor bent kun je je verhouden met datgene waar je angst voor hebt. Kortom je hebt het stuur weer in eigen hand i.p.v. dat je erdoor overvallen wordt.

Stap 2: Afkeuring van anderen herkennen als je eigen superego.
Een oordeel van een ander komt behoorlijk binnen. Je worstelt met dit oordeel juist omdat het overeenkomt met een innerlijk oordeel dat in jouzelf plaatsvindt. Als je dit diep genoeg realiseert, stopt dit de beschuldiging naar de ander. Er is dus werk aan de eigen winkel nodig!

Stap 3: Je leren verdedigen tegen de agressie van superego.
Het is een kunst om adequaat om te gaan met je superego stemmen. Zelfveroordeling werkt verlammend. Je kunt je realiseren dat de stem een stem is uit het verleden. Het is een oud verhaal waar je je nu mee identificeert en dus helemaal door laat bepalen. Je kunt dit verhaal met een milde en vriendelijke aandacht observeren en tegelijkertijd gaan doen wat je NU wilt gaan doen.

Stap 4: Herkennen van de wijsheid van superego.
Het superego is niet fout of slecht, superego is ook een aspect van jouw wijsheid. Wel is het zaak om de boosheid en agressie die in het superego ‘gebakken’ zit te doorzien. Deze boosheid omvat een ongelooflijk potentieel aan power. Jouw power die, mits goed mee gewerkt, een toegangspoort is tot jouw passie, spontaniteit en vervulling.

Stap 5: Samenwerken met superego.
Onderzoek wat je superego je duidelijk wil maken. Daaruit blijkt vaak dat er nog genuanceerdere kanten aan de zaak zitten die je verder kunnen helpen. Bijvoorbeeld dat je je eigen waarden in een kwestie onvoldoende mee hebt laten spelen of te weinig rekening gehouden hebt met de belangen van de ander. Op deze manier kun je dankbaarheid voelen voor het superego en samen gaan werken met het superego.