Wat is eenzaamheid en hoe ga je ermee om?

Overig      Wat is eenzaamheid en hoe ga je ermee om?     

Voel jij je weleens eenzaam? Je kan alleen zijn en je niet eenzaam voelen, en je kan een gevoel van eenzaamheid ervaren terwijl je met andere mensen bent. Je voelt je anders dan anderen en hebt het gevoel er niet bij te horen. Het niet echt kunnen delen van dingen die je hebt meegemaakt, kan ervoor zorgen dat je je nog meer terugtrekt in jezelf. Eenzaamheid kan een gevoel zijn waar je de redenen niet van kent. Psycholoog Edith Wächter schrijft over wat eenzaamheid is en hoe je het eenzame gevoel kan verhelpen.

Wat is eenzaamheid en hoe ga je ermee om?

‘Ministerie voor Eenzaamheid in Engeland’

Deze krantenkop verraste mij begin 2018. Is er zelfs een heel ministerie dat zich bezighoudt met de bestrijding van eenzaamheid? Blijkbaar is eenzaamheid een dusdanig groot probleem in de maatschappij dat hier van hogerop naar gekeken moet worden.

Als ik over eenzaamheid schrijf, bedoel ik niet de toestand van het alleen-zijn. Wie alleen is, kan zich wel eenzaam voelen – maar ook tevreden, gelukkig of verdrietig zijn. Alleen-zijn is een toestand die komt omdat wij niet de mogelijkheid hebben voor sociale contacten. Het is een fysiek gemis en het gevoel verdwijnt als je weer onder de mensen komt.

Anders is het met het gevoel van eenzaamheid: je kan je eenzaam voelen terwijl je met mensen bent. Het is een gemis van verbondenheid. Verbondenheid met de ander en hierdoor uiteindelijk ook met jezelf. Het kan zijn dat je ervaart dat niemand je begrijpt, dat je belevenissen en ervaringen niet echt kan delen. Je voelt je anders dan anderen en hebt het gevoel er niet bij te horen. Het niet echt kunnen delen wat je hebt meegemaakt, kan heel erg frustreren en leidt er soms toe dat je je nog meer terugtrekt in jezelf. Door geen erkenning te ontvangen van jouw waarneming, blijf je eenzaam achter. Vaak ook twijfelend en onzeker over jezelf. Zo kunnen ingrijpende gebeurtenissen, zoals ziektes, overlijden van naasten en trauma’s die je met niemand kan delen, ook eenzaam maken en extra lijden brengen.

Wist je dat je via Psyned direct met een psycholoog kan praten, zonder wachtlijst?

Plan jouw gratis adviesgesprek

Niet hard, maar zacht

Eenzaamheid is niet hard, maar zacht. Het is geen onderwerp waar je zomaar over praat. Het kan zijn dat je het op de één of andere manier als persoonlijk falen beleeft. Bovendien wil je geen medelijden van een ander of verdere afkeuring, omdat je blijkbaar niet zo aantrekkelijk of populair bent.

Soms zijn het gevoelens die je al je hele leven meedraagt. Ze zijn niet altijd duidelijk en soms is het gewoon een raar diffuus gevoel waar je de redenen niet van kent. Ook kan het zijn dat ze zo pijnlijk waren dat je hebt geprobeerd ze door extra activiteiten, afleidingen of verdovende middelen te ‘bezweren’.

Wegstoppen in relaties

Een andere vorm van eenzaamheidsgevoelens wegstoppen, zie je soms in relaties. De partners zijn verstomd en vertellen niets meer over zichzelf aan de ander. Er wordt alleen over het eten of de kinderen gepraat. Men mijdt bepaalde onderwerpen, ondanks dat deze aanwezig zijn en de partners bezighouden. Dit kan een niet te bepalen gevoel geven van ‘eigenlijk zou het mij toch goed moeten gaan, maar ik heb een raar gevoel en weet niet wat er met mij aan de hand is’.

Eenzaamheidsgevoelens

De volgende vragen kunnen helpen te ontdekken of de redenen voor een raar gevoel aan eenzaamheidsgevoelens te wijden zijn.
• Als het slecht met je gaat, echt slecht, is er iemand aan wie je jouw zielenleven kan toevertrouwen?
• Kan je over je zorgen praten zonder te denken dat hier een tegenprestatie tegenover moet staan?
• Als je iets belangrijks, persoonlijks of intiems vertelt, kreeg je dan een feedback of een ‘echo’?

Voor iemand die deze vragen met “nee” beantwoord, kan het zinvol zijn even stil te staan bij zijn gevoelens en het pijnlijke spoor van eenzame gevoelens na te gaan.

• Wanneer heb ik de gevoelens het sterkst, het minst?
• Wanneer voelde ik me zo de eerste keer?
Het kan natuurlijk ook zijn dat je hier geen herinnering bij hebt.

Delen is helen

Eenzaamheid blijkt meestal een gemis van voldoende resonantie op jou, op jouw uitingen. Omdat het gevoel van eenzaamheid soms diep in ons geworteld is en een deel van je persoonlijkheid geworden is, is het ook niet één-twee-drie te verhelpen. Toch kan alleen al de erkenning van deze gevoelens, en de acceptatie van deze, verlichting brengen. Je kan ook voorzichtig beginnen te praten over hoe je je echt voelt. Meestal neemt het gevoel van eenzaamheid af als je iemand in vertrouwen neemt. ‘Delen is helen’ is het gezegde en in dit geval klopt dat zeker.

Waarom loont het zich om hulp te zoeken? Eenzaamheid, zo berichten wetenschappers, gaat samen met een groter risico op hart- en vaatziekten, dementie, depressie, angstige gevoelens en een lagere levensverwachting. Daarnaast zijn eenzame werknemers minder creatief en voeren ze hun werk minder goed uit. Dit verklaart ook het ministerie voor eenzaamheid in Engeland.

Ontdek hoeveel vreugde er achter eenzaamheid schuilt

Naast economische redenen, zoals minder zorgkosten en minder uitval van werknemers, loont het zich zeker gevoelens van eenzaamheid aan te pakken. Om vervolgens te kunnen ontdekken hoeveel vreugde en levendigheid erachter schuilen. Omarm en deel het eenzame gevoel dat je hebt, want zoals eerder gezegd delen is helen.

Dit vind je misschien ook interessant

Leven met een narcist
Overig
Leven met een narcist

Wat is een narcist? Iemand met narcisme vindt zichzelf heel erg belangrijk. Narcisten hebben het gevoel dat ze boven de ...

Lees verder
Hoe help ik iemand met orthorexia nervosa?
Overig
Hoe help ik iemand met orthorexia nervosa?

Wat is orthorexia nervosa? Orthorexia nervosa, ook wel orthorexia genoemd, is een eetstoornis die (nog) niet in de DSM-5...

Lees verder
Hoe ga je om met emotionele verwaarlozing?
Overig
Hoe ga je om met emotionele verwaarlozing?

Wat is emotionele verwaarlozing? Emotionele verwaarlozing is wanneer je niet genoeg aandacht, steun en liefde krijgt van...

Lees verder
Eenzaamheid
Meer over klacht
Eenzaamheid

We voelen ons allemaal wel eens eenzaam. Op een feestje waar je niemand kent, als je thuis op de bank zit en even nieman...

Lees verder