Van de bank in de benen (1): de 25 x 25 fietschallenge

Op een dag in juni heb ik besloten 25 dagen lang 25 kilometer per dag te gaan fietsen. Tot die dag zat ik nog dagelijks vastgekluisterd op de bank. Somber, onzeker en passief. Tot ik me realiseerde dat ik tijdens mijn opleiding tot mindfulnesstrainer had geleerd over stemmingsproblematiek, namelijk hoe je steeds weer terugvalt in dezelfde gedachtengroeven en ze steeds dieper worden door er continu in te blijven ronddraaien. Ik besloot dat ik uit mijn hoofd moest stappen als ik dit patroon wilde doorbreken. Letterlijk van de bank in de benen!
Lees in de komende weken hoe dat heeft uitgepakt en hoe ook jij ‘uit je hoofd en in je lichaam’ kunt stappen.

We kennen allemaal wel dat moment dat je een poging doet om een goede gewoonte op te bouwen. Mega enthousiast begin je aan je sierlijke yogasequence van een uur op het niveautje high intensity. Dit keer pak ik echt door, we zetten hoog in. Go! Ja toch? Dan kennen we allemaal vast ook wel dat moment dat het enthousiasme weer is weggezakt na een luttele anderhalve week (ongeveer). En als dan het ene is weggezakt, bestaat er een kans dat vervolgens de rest van al je enthousiaste ideeën ook als een plumpudding in elkaar zakt. Netflixbinge na netflixbinge met een schuldgevoel als gevolg. Ik geloof dat ik daarin wel mijn sterkste punt in gewoontes heb gevonden. Beetje jammer alleen wel, is dat het netflixen je nét nergens brengt. Zie daar je schuldgevoel. Maar je gaat er toch mee door, want de draad oppakken is inmiddels ook te vergelijken met mt. Everest.

Niks waard en steeds waardelozer

Tijdens aflevering 16 van seizoen 5 van New girl loop ik tegen mijn mt Everest aan. Daar bekruipt mij de gedachte dat ik eigenlijk ook helemaal niks waard ben. Wat ben ik nou aan het doen de hele dag? Ik noem mezelf wel ondernemer. Maar hoe serieus neem ik dat echt, als ik de hele dag opzettelijk wegkijk van het hoekje waar mijn laptop en mijn overvolle klappers met mindfulness-artikelen liggen? Ik verval in een staat waarin ik elke ochtend, of (en niet eens per uitzondering) nacht, in paniek wakker word. Ik doe steeds minder en ik voel me steeds waardelozer. Net zolang tot ik elke dag in tranen mijn vriend belast met angsten dat iedereen mij vast net zo waardeloos vindt als ik. Dat ik maar beter kan kappen met alles. Ik bel of app niemand meer, maar kijk wel vanachter mijn tv elke minuut op mijn telefoon, om te zien of ik van iemand iets gehoord heb. Nothing. Ik zie hoe anderen lachend op de foto staan. Lekker met elkaar. Zonder mij. Ik check mijn telefoon, omdat ik steeds nadenk over wat mij waardeloos maakt en hoe ik goed kan maken wat er mis is gegaan. Wat heb ik mis gedaan?

Ik zit vast in een fixing-trap

Dit heeft alles te maken met de discrepantiemonitor (Segal, Williams, Teasdale) die depressie en dysthyme stoornis zo kan kenmerken. Een plaatje voor je hebben van hoe jij niet bent, maar wel zou moeten zijn. Continu alles daarlangs leggen; een verwacht effect op de toekomst en een herinnering van het verleden. Een van de verschillen tussen de depressie en de dysthyme stoornis is dat je bij een depressie tussen de lakens steeds dieper weg zakt, en je jezelf bij een dysthyme stoornis toch nog elke dag uit bed en naar je werk weet te slepen. Trust me: ook in het laatste geval is het zwaar. Ik wens dat iemand mij goedkeuring geeft om in een winterslaap te duiken, ook al is het hoogzomer. Selectief geheugen en selectieve waarneming maken hier onderdeel van uit. Je herinnert je alleen maar gebeurtenissen die bewijzen hoe waardeloos je bent en het tegenbewijs krijgt geen aandacht meer. Het enige wat jouw aandacht nog trekt is wat je fout hebt gedaan. Je onderneemt geen actie, want stel dat je actie onderneemt? Als je waardeloos bent, zal men dat gauw genoeg zien.

Dus ik zit vast.

Vast met mijn telefoon in mijn hand, voor de tv. Ik heb mezelf op standby gezet. Tot ik in een vlaag van helderheid besluit dat het helemaal geen nut heeft om mijn vriendschappen te fixen. Om de hele tijd naar mijn telefoon te staren. Te zoeken naar een reden om me waardevol te voelen, als ik alleen maar negatieve bewijzen vind. Dat wat je aandacht geeft groeit. Ja lekker dan, wat zit ik dan op die bank te doen? Als mensen niet naar mij toekomen, dan moet ik mijn tijd maar anders vullen. Ik heb iets nodig wat mijn aandacht van mijn gedachten afleidt. Iets wat ik zo ongeveer

elke dag kan doen en waarbij ik plezier kan hebben. Het moet niet moeilijk zijn. Niet niveautje high intensity. Haalbaar.

En zo ontstaat de 25 x 25 challenge. Mijn vriend en ik zullen vanaf nu 25 dagen elke dag 25 km wielrennen. Ik wil dit bewust doen. Ik wil weten wat er met mij gebeurt als ik deze verandering aanbreng in mijn leven. Als ik niet blijf hangen in de groeven van waardeloosheid, maar overspring op een ander spoor, ga ik me dan anders voelen? Ik ga niet meer in strijd met mijn somberheid. Ze wordt mijn onderzoeksonderwerp. Ik ga registreren of en wat er in mijn gedachten, mijn stemming en in mijn lichaam verandert. Ga ik minder denken, ga ik beter slapen, word ik vrolijk, word ik sterker? Ik ga terug naar het eeuwige heden, het nu. Bepakt en bezakt met mijn vriend, de camera van mijn telefoon en mijn fiets. Volg je mij?

© 2018 Daniella Postma – Psycholoog Utrecht

Over de 25 x 25 fietschallenge
“Na een tijd vastgekluisterd op de bank te zijn, somber en passief, was het tijd om uit mijn hoofd te stappen en patronen te doorbreken! Ik spring van de bank af, in de benen. Ik laat je zien hoe je somberheid kunt herkennen en inspireer je om ‘uit je hoofd en in je lichaam’ te stappen. Bij deze fysieke uitdaging fiets ik 25 dagen lang elke dag 25 km. In een videologboek hou ik bij wat mijn stemming is, mijn (lichamelijke) gevoel en mijn gedachten. Wat jou hopelijk kan inspireren om ook zelf iets aan je stemming te doen. Wat er gebeurt lees je in deze blogreeks.
>> Lees hier deel 2 | Van de bank in de benen: stemmingsproblemen